ಡಾ. ಬಿ.ಆರ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಸಾಧನೆಗಳು, ಕೊಡುಗೆಗಳು, ಜಯಂತಿ, ವಂಶವೃಕ್ಷ, ನಿಧನ, ಕೃತಿಗಳು, ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮತ್ತು ಗೌರವಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿ.
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನ ಶಿಲ್ಪಿ. ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ನ್ಯಾಯ ಮಂತ್ರಿ. ಅವರು, ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಯಕರ್ತ ಮತ್ತು ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಡಾ. ಭೀಮರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ದಲಿತರು ಮತ್ತು ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳ ಅಭ್ಯುದಯಕ್ಕಾಗಿ ತಮ್ಮ ಇಡೀ ಜೀವನವನ್ನು ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು, ದಲಿತರ ಆಶಾಕಿರಣ ಅಥವಾ ಉದ್ಧಾರಕ . ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇಂದು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ದಲಿತರಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿರುವ ಸ್ಥಾನ ಅದರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಶ್ರೇಯಸ್ಸು, ಡಾ. ಭೀಮರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರಿಗೆ ಸಲ್ಲುತ್ತದೆ.
| ಹೆಸರು | ಡಾ. ಭೀಮರಾವ್ ರಾಮ್ ಜಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ |
| ಜನ್ಮದಿನ | ಏಪ್ರಿಲ್ 14,1891 (ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಜಯಂತಿ) |
| ಜನ್ಮಸ್ಥಳ | ಮೊವ್, ಇಂದೋರ್ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ್ |
| ತಂದೆ ಹೆಸರು | ರಾಮ್ ಜಿ ಮಾಲೋಜಿ ಸಕ್ಪಾಲ್ |
| ತಾಯಿಯ ಹೆಸರು | ಭೀಮಾಬಾಯಿ ಮುಬಾರದಕರ |
| ಹೆಂಡತಿಯ ಹೆಸರು | ಮೊದಲನೇ ಮದುವೆ- ರಮಾಬಾಯಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ (1906-.1935)ಎರಡನೇ ಮದುವೆ- ಸವಿತಾ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ (1948- 1956) |
| ಮಕ್ಕಳು | ಯಶವಂತ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ |
| ಶಿಕ್ಷಣ | ಎಲ್ಫಿನ್ ಸ್ಟೋನ್ ಹೈಸ್ಕೂಲ್, ಬಾಂಬೆ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ 1915 ರಲ್ಲಿ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಎಂ ಎ ಪದವಿ,1916ರಲ್ಲಿ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಪಿ ಎಚ್ ಡಿ. 1921ರಲ್ಲಿ ಮಾಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್. 1923ರಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್. |
| ಉದ್ಯೋಗ | ನ್ಯಾಯಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ, ರಾಜಕಾರಣಿ, ಶಿಕ್ಷಣ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ, ಬರಹಗಾರ, ಪತ್ರಕರ್ತ, ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ, ಮಾನವ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ, ಇತಿಹಾಸಕಾರ, ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ, ಸಂಪಾದಕ |
| ಒಕ್ಕೂಟ | ಸಮತಾ ಸೈನಿಕ ದಳ, ಸ್ವತಂತ್ರ ಕಾರ್ಮಿಕ ಪಕ್ಷ, ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಸಂಘ |
| ರಾಜಕೀಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ | ಸಮಾನತೆ |
| ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷ | ಶೆಡ್ಯೂಲ್ಡ್ ಕ್ಯಾಸ್ಟ್ ಫೆಡರೇಶನ್ಇಂಡಿಪೆಂಡೆಂಟ್ ಲೇಬರ್ ಪಾರ್ಟಿ. ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಪಾರ್ಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ |
| ಪ್ರಕಟಣೆ | ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆ ಕುರಿತು ಪ್ರಬಂಧ ವೀಸಾಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿರುವ ಜಾತಿಯ ವಿನಾಶ |
| ಪ್ರಶಸ್ತಿ/ ಗೌರವ | ಬೋಧಿ ಸತ್ವ 1956 ಭಾರತ ರತ್ನ 1990 ಮೊದಲ ಕೊಲಂಬಿಯನ್ ಅಹೆಡ್ ಆಫ್ ಹಿಸ್ ಟೈಮ್ 2004 ದಿ ಗ್ರೇಟೆಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯನ್ 2012 . |
| ನಿಧನ | ಡಿಸೆಂಬರ್ 6, 1956 (ವಯಸ್ಸು 65) ಡಾ. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರಕ, ನವದೆಹಲಿ, ಭಾರತ |
| ಸಮಾಧಿ ಸ್ಥಳ | ಚೈತ್ಯ ಭೂಮಿ, ಮುಂಬೈ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ |
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಇತಿಹಾಸ
ಭೀಮರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್- ಭೀಮ್ ರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗದ ಹತಾಶೆಯನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸಿ ಅವರಿಗೆ ಸಮಾನತೆಯ ಹಕ್ಕನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಯಾವಾಗಲೂ ಜಾತಿ ತಾರತಮ್ಯವನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕಲು ಹೋರಾಡಿದರು.
ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಜಾತಿ ತಾರತಮ್ಯದಿಂದ ಹರಡಿರುವ ಅನಿಷ್ಠಗಳನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದರು. ಜಾತಿ ತಾರತಮ್ಯವೂ ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಶಿಥಿಲಗೊಳಿಸಿತ್ತು ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಿತ್ತು ಇದನ್ನು ಕಂಡ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ದಲಿತರ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಹೋರಾಡಿದರು. ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಬದಲಾವಣೆ ತಂದರು.
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ
ಡಾ. ಭೀಮ್ ರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಭಾರತದ . ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಇಂದೋರ್ ಬಳಿಯ ಮೊವ್ ನಲ್ಲಿ ರಾಮ್ ಜಿ ಮಾಲೋಜಿ ಸಕ್ಪಾಲ್ ಮತ್ತು ಭೀಮಾಬಾಯಿ ಅವರ ಮಗನಾಗಿ 14 ಏಪ್ರಿಲ್ 1891 ರಂದು ಜನಿಸಿದರು .ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಜನಿಸಿದಾಗ ಅವರ ತಂದೆ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಸುಬೇದಾರರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಇಂದೋರ್ ನಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು.
ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ 1894ರಲ್ಲಿ ಅವರ ತಂದೆ ರಾಮ್ ಜಿ ಮಾಲೋಜಿ ಸಕ್ಪಾಲ್ ನಿವೃತ್ತರಾದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಇಡೀ ಕುಟುಂಬವು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಸತಾರಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡಿತು. ಭೀಮರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ತಂದೆ ತಾಯಿಯ 14ನೇ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಮಗು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಕಿರಿಯರಾಗಿದ್ದರು, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಇಡೀ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚಿನವರು.
ಭೀಮರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಕೂಡ ಮರಾಠಿ, ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರು. ಅವರು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಅಂಬಾವಾಡೆಗೆ ಸೇರಿದವರು. ಅದು ಈಗ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ರತ್ನಗಿರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಅವರು ಮಹರ್ ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದವರಾಗಿದ್ದರು ಅಂದರೆ ದಲಿತ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರಾಗಿದ್ದರು ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಆಳವಾದ ತಾರತಮ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದರು.
ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ದಲಿತರಾಗಿದ್ದ ಅವರು ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆಯಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಹೋರಾಟ ಮಾಡಬೇಕಾಯಿತು ಆದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಮೆಟ್ಟಿನಿಂತು ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದರು. ಮತ್ತು ಜಗತ್ತಿಗೆ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದ್ದರು.
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ವಂಶವೃಕ್ಷ ಅಥವಾ ಕುಟುಂಬದ ಪರಿಚಯ
ಇಲ್ಲಿ ನೀವು ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮೂಲಭೂತ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಅವರ ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಜನರ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
- ಮಾಲೋಜಿ ಸಕ್ಪಾಲ್-ರಾಮ್ ಜಿ ಸಕ್ಪಾಲ್ ಅವರ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಅಜ್ಜ
- ರಾಮ್ ಜಿ ಸಕ್ಪಾಲ್- ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ತಂದೆ
- ಭೀಮಾಬಾಯಿ ರಾಮ್ ಜಿ ಸಕ್ಪಾಲ್- ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ತಾಯಿ
ಈಗ ನಾವು ಬಾಬಾಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಮದುವೆಯ ನಂತರ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕುರಿತು ಮತ್ತಷ್ಟು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ ಅದರಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಸದಸ್ಯರು ಹೀಗಿದ್ದಾರೆ
- ರಮಾಬಾಯಿ, ಭೀಮರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ -ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಮೊದಲ ಪತ್ನಿ
- ಸವಿತಾ ಭೀಮರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್-, ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ 2ನೇ ಪತ್ನಿ
- ಯಶವಂತ್, ರಮೇಶ್, ಗಂಗಾಧರ್, ರಾಜರತ್ನ- ಬಾಬಾಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳು
- ಇಂದು- ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಮಗಳು
ಮೇಲೆ ನೀಡಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯಲ್ಲಿ ಬಾಬಾಸಾಹೇಬರ ಒಟ್ಟು ಐದು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಯಶವಂತ್ ಒಬ್ಬನೇ ಬದುಕುಳಿದಿದ್ದು, ಆತನ ವಂಶ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
- ಮಿರತಾಯಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್- ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಸೊಸೆ ಮತ್ತು ಯಶವಂತನ ಹೆಂಡತಿ
- ಪ್ರಕಾಶ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್, ಆನಂದ್ ರಾಜ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್, ಭೀಮರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ , ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳು
- ರಮಾತಾಯಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ -ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗಳು
- ಅಂಜಲಿ ತಾಯಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್, ಮನೀಷಾ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್, ದರ್ಶನ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ -ಯಶ್ವಂತ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಸೊಸೆಯಂದಿರು.
ಪ್ರಸ್ತುತ ಈ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕೆಳಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ
- ಸುಜಾತ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್- ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಮರಿ ಮೊಮ್ಮಗ ಮತ್ತು ಪ್ರಕಾಶ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಮಗ.
- ಪ್ರಾಚಿ ಮತ್ತು ರಶ್ಮಿ- ರಮಾತಾಯಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಪುತ್ರಿಯರು, ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಮರಿ ಮಕ್ಕಳು
- ಅಮನ್ ಮತ್ತು ಸಾಹಿಲ್- ಆನಂದ್ ರಾಜ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಪುತ್ರರು ಮತ್ತು ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಮರಿ ಮಕ್ಕಳು
- ಹೃತಿಕಾ- ಭೀಮರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಮಗಳು ಮತ್ತು ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಮರಿ ಮೊಮ್ಮಗಳು.
ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಾವು ಬಾಬಾಸಾಹೇಬ್ ಅವರ ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿರುವ ಜನರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡಿದ್ದೇವೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಕುಟುಂಬದ ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಜನರನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ.
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಶಿಕ್ಷಣ
ಡಾ. ಭೀಮರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ತಂದೆ ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿ ಇದ್ದಿದ್ದರಿಂದ ಸೈನ್ಯದ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಸವಲತ್ತುಗಳ ಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆದರು, ಆದರೆ ಅವರು ದಲಿತರಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಈ ಶಾಲೆಯಲ್ಲೂ ಜಾತಿ, ತಾರತಮ್ಯಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾಗಬೇಕಾಯಿತು. ಅವರ ಜಾತಿಯ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಶಾಲಾ ಕೊಟ್ಟಡಿ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರೂ ಕೊಟ್ಟಡಿಯ ಒಳಗೆ ಕೂರಲು ಬಿಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ, ಮೇಲಾಗಿ, ನೀರು ಮುಟ್ಟಲು ಬಿಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಶಾಲೆಯ ಸಹಾಯಕ( ಪ್ಯೂನ್)ನೀರು ಕೊಡಲು ಮೇಲಿನಿಂದ ನೀರು ಸುರಿಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಪ್ಪ್ಯೂನ್ ರಜೆ ಇದ್ದಾಗ ದಲಿತ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಅಂದು ನೀರು ಕೂಡ ಸಿಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಈ ರೀತಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಹಲವು ಹೋರಾಟಗಳ ನಂತರ ಉತ್ತಮ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದರು.
ಭೀಮರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಸತಾರಾದ ದಾಪೋಲಿಯಲ್ಲಿ ಪಡೆದರು ನಂತರ ಅವರು ಬಾಂಬೆಯ ಎಲ್ಫಿನ್ ಸ್ಟೋನ್ ಹೈಸ್ಕೂಲ್ ಗೆ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆದರು ಹೀಗಾಗಿ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಮೊದಲ ದಲಿತರಾದರು ಅವರು 1907ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಮೆಟ್ರಿಕ್ಯುಲೇಷನ್ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು.
ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಘಟಿಕೋತ್ಸವ ಸಮಾರಂಭವನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಈ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಭೀಮರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಪ್ರತಿಭೆಗೆ ಮೆಚ್ಚಿದ ಅವರ ಗುರುಗಳಾದ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣಾಜಿ ಅರ್ಜುನ್ ಕೆಲುಸ್ಕರ್ ಅವರು, ಅವರೇ ಬರೆದ ಬುದ್ಧ ಚರಿತ್ರೆ, ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ನೀಡಿದರು.ಬರೋಡ ರಾಜ ಸೈಯಾಜಿ ರಾವ್ ಗಾಯಕ್ವಾಡ್ ಅವರಿಂದ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಪಡೆದ ನಂತರ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ತಮ್ಮ ಮುಂದಿನ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದರು.
ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೂ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಮತ್ತು ಅವರು ಭರವಸೆಯ ಮತ್ತು ಬುದ್ದಿವಂತ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದರು, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಪ್ರತಿ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಅಂಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು. 1908ರಲ್ಲಿ ಡಾ. ಭೀಮರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಮತ್ತೆ ಎಲ್ಫಿನ್ ಸ್ಟೋನ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರು. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಅವರು ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆಯಲು, ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆದ ಮೊದಲ ದಲಿತ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ.
ಅವರು 1912 ರಲ್ಲಿ ಮುಂಬೈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಪದವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾದರು. ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ಕಲಿಯುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಿದ ಕಾರಣ ಅವರು ಪರ್ಷಿಯನ್ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಪಾಸು ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ಈ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು.
ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಪಡೆದ ನಂತರ ಅಮೆರಿಕದ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶ ಸಿಕ್ಕಿತು- ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ
ಬರೋಡಾ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಭೀಮರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರನ್ನು ತನ್ನ ರಾಜ್ಯದ ರಕ್ಷಣಾ ಮಂತ್ರಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು, ಆದರೆ ಅಲ್ಲಿಯೂ ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆಯ ರೋಗವು ಅವರನ್ನು ಬಿಡಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅವರು ಅನೇಕ ಬಾರಿ ಅವಮಾನವನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಯಿತು. ಆದರೆ ಇದು ಹೆಚ್ಚುಕಾಲ ಉಳಿಯಲಿಲ್ಲ ಏಕೆಂದರೆ ಅವರ ಪ್ರತಿಭೆಗಾಗಿ ಬರೋಡಾ ರಾಜ್ಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿವೇತನವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ಇದು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರದ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು 1913ರಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಹೋದರು.
1915ರಲ್ಲಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಅಮೆರಿಕದ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರ, ಇತಿಹಾಸ, ಮತ್ತು ಮಾನವಶಾಸ್ತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ಇದಾದ ನಂತರ ಅವರು ‘ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತದ ವಾಣಿಜ್ಯ’ ಕುರಿತು ಸಂಶೋಧನೆ ನಡೆಸಿದರು. 1916ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಮೆರಿಕಾದ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ತಮ್ಮ ಪಿಎಚ್ ಡಿ ಮಾಡಿದರು. ಪದವಿ ಅವರ ಪಿಎಚ್ ಡಿ ಸಂಶೋಧನಾ ವಿಷಯವು ‘ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಂತೀಯ ಹಣಕಾಸು ವಿಕೇಂದ್ರೀಕರಣ’ ಆಗಿತ್ತು.
ಲಂಡನ್, ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಎಕನಾಮಿಕ್ಸ್ ಅಂಡ್ ಪೊಲಿಟಿಕಲ್ ಸೈನ್ಸ್- ಲಂಡನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ
ಫಿಲೋಶಿಪ್ ಮುಗಿದ ನಂತರ ಅವರು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಬೇಕಾಯಿತು. ಅವರು ಬ್ರಿಟನ್ ಮೂಲಕ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳುತ್ತಿದ್ದರು. ನಂತರ ಲಂಡನ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಎಕನಾಮಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಪೊಲಿಟಿಕಲ್ ಸೈನ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಎಂ ಎಸ್ಸಿ ಮತ್ತು ಡಿ ಎಸ್ಸಿ ಮತ್ತು ಸ್ವತಃ ಕಾನೂನು ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಬಾರ್- ಅಟ್- ಲಾ ಪದವಿಗಾಗಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು.
ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ನಂತರ ಅವರು ಮೊದಲು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ವೇತನದ ಶರತ್ತಿನ ಪ್ರಕಾರ ಬರೋಡಾ ರಾಜನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಅಧಿಕಾರಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸಲಹೆಗಾರರ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. ಅವರು ರಾಜ್ಯದ ರಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು.
ಆದರೆ ಈ ಕೆಲಸವು ಅವರಿಗೆ ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಏಕೆಂದರೆ ಜಾತಿ ತಾರತಮ್ಯ ಮತ್ತು ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆಯಿಂದಾಗಿ ಅವರು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟ ಪಡಬೇಕಾಯಿತು, ಇಡೀ ನಗರದಲ್ಲಿ ಯಾರು ಅವರಿಗೆ ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಮನೆ ನೀಡಲು ಸಿದ್ದರಿರಲಿಲ್ಲ.
ಇದಾದ ನಂತರ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಮಿಲಿಟರಿ ಮಂತ್ರಿ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ತೊರೆದು, ಖಾಸಗಿ ಶಿಕ್ಷಕ ಮತ್ತು ಅಕೌಂಟೆಂಟ್ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸೇರಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಕನ್ಸಲ್ಟೆನ್ಸಿ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು, ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿಯೂ ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆಯ ರೋಗವು ಅವರನ್ನು ಬಿಡಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದಾಗಿ ಅವರ ವ್ಯಾಪಾರವು ನಾಶವಾಯಿತು.
ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅವರು ಮುಂಬೈಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದರು ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಬಾಂಬೆ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಸಹಾಯ ದೊರೆಯಿತು ಮತ್ತು ಮುಂಬೈನ ಸಿಡೆನ್ ಹ್ಯಾವ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಕಾಮರ್ಸ್ ಮತ್ತು ಎಕನಾಮಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾದರು. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕಾಗಿ ಹಣವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದರು ಮತ್ತು 1920ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ತಮ್ಮ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಭಾರತದಿಂದ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಗೆ ಹೋದರು.
1921 ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಲಂಡನ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಎಕನಾಮಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಪೊಲಿಟಿಕಲ್ ಸೈನ್ಸ್ ನಿಂದ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಅವರು ತಮ್ಮ D.sc ಪಡೆದರು.
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಜರ್ಮನಿಯ ಬಾನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳುಗಳು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. 1927ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಡಿ ಎಸ್ಸಿ ಮಾಡಿದರು. ಕಾನೂನು ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಬಾರ್ ನಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾರಿಸ್ಟರ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಜೂನ್ 8,1927 ರಂದು ಅವರಿಗೆ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ನೀಡಿತು.
ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆ ನಿರ್ಮೂಲನೆಗಾಗಿ ಹೋರಾಟ- ದಲಿತ ಚಳುವಳಿ
ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ನಂತರ ಅವರು ತಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಅವಮಾನ ಮತ್ತು ದುಃಖವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿದ ದೇಶದ ಜಾತಿ ತಾರತಮ್ಯದ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಜಾತಿ ತಾರತಮ್ಯವು ದೇಶವನ್ನು ಹೇಗೆ ಹಾಳುಮಾಡುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ನೋಡಿದ್ದರು. ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆಯ ರೋಗವು ತುಂಬಾ ಗಂಭೀರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ದೇಶದಿಂದ ಓಡಿಸುವುದನ್ನು ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಅವರು ಅದರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಟವನ್ನು ನಡೆಸಿದರು.
1919ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಕಾಯಿದೆಯ ತಯಾರಿಗಾಗಿ ಸೌತ್ ಬಾರೋ ಸಮಿತಿಯ ಮುಂದೆ ತಮ್ಮ ಸಾಕ್ಷಾದಲ್ಲಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಅಸ್ಪೃಶ್ಯರು ಮತ್ತು ಇತರ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಚುನಾವಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇರಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಅವರು ದಲಿತರು ಮತ್ತು ಇತರ ಧಾರ್ಮಿಕ ಬಹಿಷ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲಾತಿ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರು.
ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಜನರನ್ನು ತಲುಪಲು ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಕೆಡುಕುಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಜಾತಿ ತಾರತಮ್ಯ ಮತ್ತು ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆ ತೊಡೆದುಹಾಕಲು ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಉತ್ಸಾಹವು ಅವರನ್ನು ‘ಬಹರ್ಕೃತ್ ಹಿತಕಾರಿಣಿ ಸಭಾ’ ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ಸುಧಾರಣೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿತ್ತು.
ಇದಾದ ನಂತರ 1920 ರಲ್ಲಿ ಕಲ್ಕಾಪುರದ ಮಹಾರಾಜ ಎರಡನೇ ಶಹಾಜಿಯವರ ಸಹಾಯದಿಂದ ‘ಮೂಕನಾಯಕ್’ ಎಂಬ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಈ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಡೀ ದೇಶದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸಂಚಲನವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿತು, ನಂತರ ಜನರು ಭೀಮರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.
ಡಾ. ಬಿ ಆರ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಗ್ರೇಸ್ ಇನ್ ನಲ್ಲಿ ಬಾರ್ ಕೋರ್ಸ್ ಮುಗಿಸಿದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ಕಾನೂನು ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಜಾತಿ ತಾರತಮ್ಯ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಲು ತಮ್ಮ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸಿದರು. ಮತ್ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಜಾತಿ, ತಾರತಮ್ಯವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅನೇಕರು ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇತರ ನಾಯಕರ ಪರವಾಗಿ ಹೋರಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದರು. ಈ ಅಮೋಘ ವಿಜಯಗಳಿಂದಾಗಿಯೇ ದಲಿತರ ಅಭ್ಯುದಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡಲು ಅವರಿಗೆ ಆಧಾರ ಸಿಕ್ಕಿತು.
1927ರಲ್ಲಿ ಬಿಆರ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆಯನ್ನು ತೊಡೆದು ಹಾಕಲು ಮತ್ತು ಜಾತಿ ತಾರತಮ್ಯವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತೊಡೆದುಹಾಕಲು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಹಿಂಸಾಮಾರ್ಗವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಬದಲು ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧೀಜಿಯವರ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗಿ ದಲಿತರ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಆಂದೋಲನವನ್ನು ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಸಿದರು.
ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ದಲಿತರ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಹೋರಾಡಿದರು. ಈ ಆಂದೋಲನದ ಮೂಲಕ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ಮೂಲಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಬೇಕೆಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಜಾತಿಯವರಿಗೆ ದೇವಾಲಯ ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಹಕ್ಕಿನ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದರು.
ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ನಾಸಿಕ್ ನಲ್ಲಿರುವ ಕಾಳಾರಾಮ್ ದೇಗುಲ ಪ್ರವೇಶಿಸುವಾಗ ಹಿಂದುತ್ವವಾದಿಗಳು ತಾರತಮ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಖಂಡಿಸಿ ಸಾಂಕೇತಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನ ನಡೆಸಿದರು.
1932 ರಲ್ಲಿ ದಲಿತರ ಹಕ್ಕುಗಳ ಹೋರಾಟಗಾರ ಡಾ. ಭೀಮ್ ರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು ಮತ್ತು ಲಂಡನ್ ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ದುಂಡು ಮೇಜಿನ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ಆಹ್ವಾನವೂ ಬಂದಿತು. ಆದರೆ ಈ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ದಲಿತರ ದೂತರಾದ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ದಲಿತರ ಪಾಲಾಗುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮತದಾರರ ವಿರುದ್ಧ ಧ್ವನಿ ಎತ್ತಿದ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದರು.
ನಂತರ ಅವರು ಗಾಂಧೀಜಿಯವರ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡರು, ಇದನ್ನು ಪುನಾ ಒಪ್ಪಂದ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಅದರ ಪ್ರಕಾರ ವಿಶೇಷ ಮತದಾರರ ಬದಲಿಗೆ, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಶಾಸಕಾಂಗ ಸಭೆಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳ ಕೇಂದ್ರ ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲಿ ದಲಿತ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಮೀಸಲಾತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು.
ಡಾ. ಬಿಮ್ ರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಮತ್ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಸಮುದಾಯದ ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಪಂಡಿತ್ ಮದನ್ ಮೋಹನ್ ಮಾಳವಿಯ ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತದಾರರಲ್ಲಿ ದಲಿತ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು, ಮೀಸಲಿಡಲು ಪೂನಾ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದರು.
1935 ರಲ್ಲಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾನೂನು ಕಾಲೇಜಿನ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಈ ಹುದ್ದೆಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು.ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದರು, ಅವರು ಇಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಮನೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಅದರಲ್ಲಿ ಅವರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಗ್ರಂಥಾಲಯವು 50 ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ರಾಜಕೀಯ ಜೀವನ
ಡಾ. ಭೀಮರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು 1936ರಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ಕಾರ್ಮಿಕ ಪಕ್ಷವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಇದರ ನಂತರ 1937ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಕೇಂದ್ರ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಪಕ್ಷವು 15 ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿತು. ಅದೇ ವರ್ಷ 1937ರಲ್ಲಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ‘ ದಿ ಅನಿಹಿಲೇಷನ್ ಆಫ್ ಕ್ಯಾಸ್ಟ್’ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು, ಅದರಲ್ಲಿ ಅವರು ಹಿಂದೂ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾದಿ ನಾಯಕರನ್ನು ಕಟುವಾಗಿ ಖಂಡಿಸಿದರು ಮತ್ತು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಖಂಡಿಸಿದರು.ಇದಾದ ನಂತರ ಅವರು ಮತ್ತೊಂದು ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು, ‘ಶೂದ್ರರು ಯಾರು’? ಇದರಲ್ಲಿ ದಲಿತ ವರ್ಗದ ರಚನೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು.
ಆಗಸ್ಟ್ 15,1947 ರಂದು ಭಾರತವು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯಿಂದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಪಡೆದ ತಕ್ಷಣ ಅವರು ತಮ್ಮ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷವನ್ನು (ಸ್ವತಂತ್ರ ಕಾರ್ಮಿಕ ಪಕ್ಷ) ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಒಕ್ಕೂಟ (ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಪಕ್ಷ) ಆಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. ಅದಾಗಿಯೂ, 1946ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ರಚನಾ ಸಭೆಗೆ ನಡೆದ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಪಕ್ಷವು ಉತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ.
ಇದರ ನಂತರ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮತ್ತು ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರು ದಲಿತ ವರ್ಗವನ್ನು ಹರಿಜನ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿದರು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ದಲಿತ ಜಾತಿಯು ಹರಿಜನ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಆದರೆ ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜದಿಂದ ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆಯನ್ನು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಮಾಡಿದ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರಿಗೆ ಗಾಂಧೀಜಿ, ನಾಗನವರ್ ಗುಜಾರ್ ಅವರು ಹರಿಜನ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿದರು. ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಅವರು ತೀವ್ರವಾಗಿ ವಿರೋಧಿಸಿದರು. ಅಸ್ಪೃಶ್ಯ ಸಮುದಾಯದವರು ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಸಮಾಜದ ಇತರ ಸದಸ್ಯರಂತೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನುಷ್ಯರು ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.
ಇದರ ನಂತರ ಡಾ. ಬಿಆರ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರನ್ನು ವೈಸರಾಯ್ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕ ಸಚಿವರು ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಸಲಹೆಗಾರರಾಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರ ತ್ಯಾಗ, ಹೋರಾಟ, ಸಮರ್ಪಣಾ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಕಾನೂನು ಸಚಿವರಾದರು. ದಲಿತರಾಗಿದ್ದರು, ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಸಚಿವರಾಗಿರುವುದು, ಅವರ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ದೊಡ್ಡ ಸಾಧನೆ.
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನ ರಚನೆ
ಡಾ. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಸಂವಿಧಾನ ರಚನೆಯ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಜಾತಿ ತಾರತಮ್ಯ ಮತ್ತು ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆ ತೊಲಗಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆ ಮುಕ್ತ ಸಮಾಜವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ತರುವುದು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು.
ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಆಗಸ್ಟ್ 29,1947 ರಂದು ಸಂವಿಧಾನ ರಚನಾ ಸಮಿತಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ಅವರು ಸಮಾಜದ ಎಲ್ಲಾ ವರ್ಗಗಳ ನಡುವೆ ನಿಜವಾದ ಸೇತುವೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಒತ್ತು ನೀಡಿದರು. ಅವರ ಪ್ರಕಾರ ದೇಶದ ವಿವಿಧ ವರ್ಗಗಳ ನಡುವಿನ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ ದೇಶದ ಏಕತೆ ಕಾಪಾಡುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರೊಂದಿಗೆ ಧಾರ್ಮಿಕ, ಲಿಂಗ ಮತ್ತು ಜಾತಿ ಸಮಾನತೆಗೆ ವಿಶೇಷ ಒತ್ತು ನೀಡಿದರು.
ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಶಿಕ್ಷಣ, ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ, ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡದ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲು, ಶಾಸನ ಸಭೆಯ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಪಡೆಯುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು.
- ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನವು ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಜೆಗಳಿಗೂ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಹಕ್ಕನ್ನು ನೀಡಿದೆ.
- ಅಸ್ಪುರುಷತೆಯನ್ನು ಬೇರು ಸಮೇತ ಕಿತ್ತೆಸಿದರು.
- ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿ.
- ಸಮಾಜದ ವಿಭಾಗಗಳ ನಡುವಿನ ಅಂತರವನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸಿದೆ.
ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ನವೆಂಬರ್ 26,1949ರಂದು ಸುಮಾರು ಎರಡು ವರ್ಷ 11 ತಿಂಗಳು ಮತ್ತು 7 ದಿನಗಳ ಪರಿಶ್ರಮದಿಂದ ಸಮಾನತೆ, ಭ್ರಾತೃತ್ವ ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಅಂದಿನ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಡಾ. ರಾಜೇಂದ್ರ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಿದರು.ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ದೇಶದ ಎಲ್ಲಾ ನಾಗರೀಕರನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕತೆ, ಸಮಗ್ರತೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಘನತೆಯ ಜೀವನ ವಿಧಾನದಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತಗೊಳಿಸಿತು.
ಸಂವಿಧಾನದ ಕರಡು, ರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಪಾತ್ರದ ಹೊರತಾಗಿ ಅವರು ಭಾರತದ ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ನೀತಿಗಳ ಮೂಲಕ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವ ಮೂಲಕ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದರು. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಅವರು ಸ್ಥಿರ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಮುಕ್ತ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡಿದರು.
ಅವರು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು 1951ರಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಸಬಲೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಹಿಂದೂ ಕೋಡ್ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅದು ಅಂಗೀಕಾರವಾಗಿದ್ದಾಗ ಅವರು ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಕಾನೂನು ಸಚಿವ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ, ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದರು.
ಇದರ ನಂತರ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಲೋಕಸಭೆಯ ಸ್ಥಾನಕ್ಕಾಗಿ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಅವರು ಈ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೋತರು. ನಂತರ ಅವರು ರಾಜ್ಯಸಭೆಗೆ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ಅವರು ಬದುಕಿರುವವರೆಗೂ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು.
1955ರಲ್ಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಥಾಟ್ಸ್ ಆನ್ ಲಿಂಗ್ವಿಸ್ಟಿಕ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ, ಬಿಹಾರ, ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶ, ಮತ್ತು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ವನ್ನು ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದಾದ ರಾಜ್ಯಗಳಾಗಿ ಮರುಸಂಘಟಿಸಲು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರು, ಇದು 45 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು.
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ, ಯೋಜನಾ ಆಯೋಗ, ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗ, ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಸಮಾನ ಪೌರತ್ವ, ಹಿಂದೂ ಕೋಡ್, ರಾಜ್ಯ ಮರುಸಂಘಟನೆ, ದೊಡ್ಡ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಸಣ್ಣ ರಾಜ್ಯಗಳಾಗಿ ಸಂಘಟಿಸುವುದು, ರಾಜ್ಯ ನೀತಿಯ ನಿರ್ದೇಶನ ತತ್ವಗಳು, ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳು, ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಮೇಲೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಕಂಟ್ರೋಲರ್ ಮತ್ತು ಆಡಿಟರ್ ಜನರಲ್, ಚುನಾವಣಾ ಆಯುಕ್ತರು ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ರಚನೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ಬಲವಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ, ಆರ್ಥಿಕ, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ನೀತಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.
ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತಾ ತಮ್ಮ ಕಠಿಣ ಹೋರಾಟ ಮತ್ತು ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಮೂಲಕ ರಾಜ್ಯದ ಮೂರು ಅಂಗಗಳಾದ ನ್ಯಾಯಾಂಗ, ಕಾರ್ಯಾಂಗ ಮತ್ತು ಶಾಸಕಾಂಗವನ್ನು ಸ್ವತಂತ್ರ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯೇಕ, ಜೊತೆಗೆ ಸಮಾನ ನಾಗರೀಕ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಇದಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಒಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಮತ್ತು ಒಂದು ಮೌಲ್ಯದ ಅಂಶವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಯಿತು.
ಇದಲ್ಲದೆ, ಸಂವಿಧಾನದ ಮೂಲಕ ಶಾಸಕಾಂಗ, ಕಾರ್ಯಾಂಗ, ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಂಗದಲ್ಲಿ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಪಂಗಡದ ಜನರ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿದ ಅಸಾಧಾರಣ ಪ್ರತಿಭೆ ಭೀಮರಾವ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು. ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿ, ಜಿಲ್ಲಾ ಪಂಚಾಯಿತಿಯಂತಹ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಶಾಸಕಾಂಗದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದರು. ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್, ಮುಂತಾದವುಗಳು ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟವು.
ಸಹಕಾರಿ ಮತ್ತು ಸಾಮೂಹಿಕ ಬೇಸಾಯದೊಂದಿಗೆ, ಲಭ್ಯವಿರುವ ಭೂಮಿಯನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಕರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಭೂಮಿಯ ರಾಜ್ಯ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್, ವಿಮೆ ಮುಂತಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಉದ್ಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯದ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲು ಮತ್ತು ನಿರುದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು, ಬಲವಾದ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ರೈತರ ಸಣ್ಣ ಇಡುವಳಿಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಕೈಗಾರಿಕೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು.
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ
ದಲಿತರ ನಾಯಕ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು 1906ರಲ್ಲಿ ರಮಾಬಾಯಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ವಿವಾಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಇದಾದ ನಂತರ ಅವರಿಬ್ಬರಿಗೂ ಯಶವಂತ್ ಎಂಬ ಮಗನು ಜನಿಸಿದನು. ರಮಾಬಾಯಿ ಅವರು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ 1935ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.
1940ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ ಕರುಡನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರಿಗೆ ಅನೇಕ ಕಾಯಿಲೆಗಳು ಬಾಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಿದ್ರೆ ಬರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ, ಅವರು ಕಾಲು ನೋವಿನಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಮಧುಮೇಹದ ಸಮಸ್ಯೆಯು ತುಂಬಾ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ಅವರು ಇನ್ಸುಲಿನ್ ಕೂಡ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು.
ಅದರ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಾಗಿ ಅವರು ಬಾಂಬೆಗೆ ಹೋದರು ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ವೈದ್ಯ ಶಾರದಾ ಕಬೀರ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು, ಇದರ ನಂತರ ಇಬ್ಬರು ಮದುವೆಯಾಗಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು ಮತ್ತು 1948ರಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರು ವಿವಾಹವಾದರು. ಮದುವೆಯ ನಂತರ ಡಾ. ಶಾರದಾ ತಮ್ಮ ಹೆಸರನ್ನು ಸವಿತಾ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಂಡರು.
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ್ದು
1950ರಲ್ಲಿ ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಬೌದ್ಧಿಕ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಶ್ರೀಲಂಕಕ್ಕೆ ತೆರಳಿದರು. ಅವರು ಎಲ್ಲಿ ಹೋದರು, ಅವರು ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮದ ವಿಚಾರಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾದರು. ಮತ್ತು ಅವರು ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಮತ್ತು ಅವರು ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಮತಾಂತರಗೊಂಡರು. ಇದಾದ ನಂತರ ಅವರು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು.
ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ನಂತರ ಅವರು ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮದ ಬಗ್ಗೆ ಹಲವಾರು ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಬರೆದರು. ಅವರು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ಕಟ್ಟಾ ವಿರೋಧಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಜಾತಿ ವಿಭಜನೆಯನ್ನು ಬಲವಾಗಿ ಖಂಡಿಸಿದರು.
1955ರಲ್ಲಿ ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್.ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಬೌದ್ಧ ಮಹಾಸಭಾವನ್ನು ರಚಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ “ಬುದ್ಧ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಲ್ ಮಾರ್ಕ್ಸ್” ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಅವರ ಮರಣದ ನಂತರ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಯಿತು.
ಅಕ್ಟೋಬರ್ 14, 1956 ರಂದು ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಭೆಯನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದರು, ಅದರಲ್ಲಿ ಅವರು ಸುಮಾರು 5 ಲಕ್ಷ ಅನುಯಾಯಿಗಳನ್ನು ಬೌದ್ದ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತಿಸಿದರು. ಇದಾದ ನಂತರ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಕಟ್ಮಂಡುವಿನಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾದ ನಾಲ್ಕನೇ ವಿಶ್ವ ಬೌದ್ಧ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. ಡಿಸೆಂಬರ್ 2, 1956 ರಂದು ಅವರು ತಮ್ಮ ಕೊನೆಯ ಅಸ್ತಪ್ರತಿ “ಬುದ್ಧ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಲ್ ಮಾರ್ಕ್ಸ್” ಅನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು.
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ನಿಧನ
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು 1954 ಮತ್ತು 55ರ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಹದಗೆಟ್ಟ ಆರೋಗ್ಯದಿಂದ ತುಂಬಾ ತೊಂದರೆಗೀಡಾದರು. ಅವರು ಮಧುಮೇಹ, ಮಸುಕಾದ ದೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಅನೇಕ ಕಾಯಿಲೆಗಳಿಂದಬ ಳಲುತ್ತಿದ್ದರು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವರ ಆರೋಗ್ಯವು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಕ್ಷೀಣಿಸುತ್ತಿತ್ತು.
ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ನಂತರ ಅವರು ಡಿಸೆಂಬರ್ 6,1956 ರಂದು ದೆಹಲಿಯ ತಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯುಸಿರೆಳೆದರು, ಅವರು ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಮತಾಂತರಗೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಅವರ ಅಂತಿಮ ವಿಧಿಗಳನ್ನು ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮದ ಪದ್ಧತಿಯಂತೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ನೂರಾರು ಜನರು ಅವರ ಅಂತಿಮ ವಿಧಿಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು.
ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಜಯಂತಿ
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಸ್ಮಾರಕವನ್ನು ದಲಿತರು ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ಉನ್ನತಿಗೆ ಅವರು ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಮತ್ತು ಆಚರಿಸಲು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಏಪ್ರಿಲ್ 14ರಂದು ಅವರ ಜನ್ಮದಿನವನ್ನು ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಜಯಂತಿ ಎಂದು ಆಚರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.
ಅವರ ಜನ್ಮದಿನವನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಜಾದಿನವೆಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. ಎಲ್ಲಾ ಖಾಸಗಿ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಈ ದಿನ ರಜೆ ಘೋಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎಪ್ರಿಲ್ 14 ರಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುವ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಜಯಂತಿಯನ್ನು ಭೀಮ ಜಯಂತಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ದೇಶಕ್ಕೆ ಅವರು ನೀಡಿದ ಮಹತ್ವದ ಕೊಡುಗೆಯಿಂದಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಸ್ಮರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಕೊಡುಗೆಗಳು
ಭಾರತ ರತ್ನ ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಜೀವನದ 65 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ, ಆರ್ಥಿಕ, ರಾಜಕೀಯ, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ, ಐತಿಹಾಸಿಕ,ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ಸಾಹಿತಿಕ,ಔದ್ಯಮಿಕ,ಸಂವಿಧಾನಿಕ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ರಾಷ್ಟ್ರ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಪುಸ್ತಕಗಳು
- ಮೊದಲ ಪ್ರಕಟಿತ ಲೇಖನ- ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಜಾತಿಗಳು: ಅವರ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ ಜನಿಸಿಸ್ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ( Caste in India:Their Mechanism,Genesis and Development)
- ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಂತೀಯ ಹಣಕಾಸಿನ ವಿಕಸನ
- ಜಾತಿ ವಿನಾಶ
- ಶೂದ್ರರು ಯಾರು?
- ಅಸ್ಪೃಶ್ಯರು – ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆಯ ಮೂಲದ ಕುರಿತು ಒಂದು ಪ್ರಬಂಧ
- ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಆಲೋಚನೆಗಳು
- ಬುದ್ಧ ಮತ್ತು ಅವನ ಧರ್ಮ
- ಬುದ್ಧ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಲ್ ಮಾರ್ಕ್ಸ್
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದ ಗೌರವ ಮತ್ತು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು
- ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಸ್ಮಾರಕವನ್ನು ದೆಹಲಿಯ 26 ಅಲಿಪುರ ರಸ್ತೆಯ ಅವರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಜಯಂತಿಯಂದು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ರಜೆಯನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ
- 1990ರಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ಭಾರತದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಗೌರವವಾದ ಭಾರತ ರತ್ನವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.
- ಅವರ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ಡಾ. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಮುಕ್ತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ, ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ, ಬಿಆರ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್, ಬಿಹಾರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ- ಮುಜಫರ್ ಪುರ ಮುಂತಾದ ಹಲವಾರು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಬಾಬಾಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವು ನಾಗಪುರದಲ್ಲಿದೆ, ಇದನ್ನು ಮೊದಲು ಸೋನೆಗಾವ್ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.
- ಅವರ ದೊಡ್ಡ ಅಧಿಕೃತ ಭಾವಚಿತ್ರವನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಸಂಸತ್ತಿನ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
- “ನಾನು ಬಹಳ ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಕಾರವಾನ್ ಅನ್ನು ಈ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ತಂದಿದ್ದೇನೆ ನನ್ನ ಜನರು ನನ್ನ ಕಮಾಂಡರ್ಗಳು ಈ ಕಾರಾವಾನ್ ಅನ್ನು ಮುಂದಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಲು, ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಹೋಗಲು ಬಿಡಬೇಡಿ”.
- “ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ, ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಭ್ರಾತೃತ್ವವನ್ನು ಕಲಿಸುವ ಧರ್ಮವೇ ನಿಜವಾದ ಧರ್ಮ”
- “ ಈ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಏನೂ ಮೌಲ್ಯಯುತವಾಗಿಲ್ಲ”.
- “ಶಿಕ್ಷಣವು ಪುರುಷರಂತೆ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ”.
- “ಕಿತ್ತುಕೊಂಡ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಭಿಕ್ಷೆಯಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಬೇಕು”
- “ಶಿಕ್ಷಣವು ಸಿಂಹಿಣಿಯಾಗಿದೆ ಅದರ ಹಾಲು ಕುಡಿಯುವವನು ಘರ್ಜಿಸುತ್ತಾನೆ”
- “ಯಾವಾಗಲೂ ಸಮಾನತೆಯ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕುತ್ತದೆ”.
- “ಇತಿಹಾಸಕಾರನು ನಿಖರ, ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಮತ್ತು ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತವಾಗಿರಬೇಕು”.
FAQs
ಪ್ರಶ್ನೆ1- ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಎಷ್ಟು ಪದವಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು?
ಉತ್ತರ- ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಒಟ್ಟು 32 ಪದವಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು.
ಪ್ರಶ್ನೆ2- ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ ಯಾರು?
ಉತ್ತರ- ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ ನಿರ್ಮಾತೃ ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್.
ಪ್ರಶ್ನೆ3- ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಗುರು ಯಾರು?
ಉತ್ತರ- ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಗುರುಗಳ ಹೆಸರು ಕೃಷ್ಣ ಕೇಶವ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್.
ಪ್ರಶ್ನೆ4- ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಪತ್ನಿಯ ಹೆಸರೇನು?
ಉತ್ತರ- ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಎರಡು ಬಾರಿ ವಿವಾಹವಾದರು, ಅವರ ಮೊದಲ ಪತ್ನಿಯ ಹೆಸರು ರಮಾಬಾಯಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಎರಡನೇ ಹೆಂಡತಿಯ ಹೆಸರು ಸವಿತಾ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್.
ಪ್ರಶ್ನೆ5- ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಯಾವಾಗ ನಿಧನರಾದರು?
ಉತ್ತರ- ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಡಿಸೆಂಬರ್ 6 1956ರಂದು ನಿಧನರಾದರು.
ಪ್ರಶ್ನೆ6- ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಎಷ್ಟು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ರಚಿಸಿದರು?
ಉತ್ತರ- ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು 2 ವರ್ಷ 11 ತಿಂಗಳು ಮತ್ತು 17 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ರಚಿಸಿದರು.
ಮತ್ತಷ್ಟು ಓದಿ
ಸುಭಾಷ್ ಚಂದ್ರ ಬೋಸ್ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ