ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಶಿಕ್ಷಣ, ವೃತ್ತಿ, ಸಂದೇಶಗಳು, ಸಾಧನೆಗಳು, ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿ
ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಕನ್ನಡದ ಕವಿ, ವಿಮರ್ಶಕ, ನಾಟಕಕಾರ, ಚಿಂತಕ ಮತ್ತು ಕಾದಂಬರಿಕಾರರಾಗಿದ್ದರು, ಅವರು, 20ನೇ ಶತಮಾನದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಎಂದು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ನಿಜವಾದ ಹೆಸರು ಕುಪ್ಪಳ್ಳಿ, ವೆಂಕಟಪ್ಪ ಪುಟ್ಟಪ್ಪ, ಆದರೆ, ಅವರು ಕುವೆಂಪು ಎಂಬ ಕಾವ್ಯನಾಮದಿಂದ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಕನ್ನಡ ಲೇಖಕರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಭಾಜನರಾದ ಮೊದಲಿಗರು.
ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಅವರು ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ, ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ಅವರಿಗೆ ಗೌರವಾನ್ವಿತ “ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ” 1958ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತು “ಕರ್ನಾಟಕ ರತ್ನ” 1992ರಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸಿದೆ. ಅವರ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ನಿರೂಪಣೆ ಶ್ರೀ ರಾಮಾಯಣ ದರ್ಶನಂ ಆಧುನಿಕ ನಿರೂಪಣೆ ಭಾರತೀಯ ಹಿಂದೂ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ರಾಮಾಯಣವನ್ನು ಮಹಾಕಾವ್ಯದ ಯುಗದ ಪುನರುಜ್ಜೀವನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ (“ಗ್ರೇಟ್ ಎಪಿಕ್ ಕಾವ್ಯ”) ಸಮಕಾಲೀನ ರೂಪ ಮತ್ತು ಮೋಡಿಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಬರಹಗಳು ಮತ್ತು ಯೂನಿವರ್ಸಲ್ ಹ್ಯೂಮನಿಸಂಗೆ ಅವರ ಕೊಡುಗೆ (ಅವರ ಸ್ವಂತ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವ ಮಾನವತವಾದ ವಾದ) ಆಧುನಿಕ ಭಾರತೀಯ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅವರು 1988 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಪದ್ಮವಿಭೂಷಣ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರು ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಗೀತೆ, ಜಯ ಭಾರತ ಜನನಿಯ ತನುಜಾತೆ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.
| ಪೂರ್ಣ ಹೆಸರು | ಕುಪ್ಪಳ್ಳಿ ವೆಂಕಟಪ್ಪ ಪುಟ್ಟಪ್ಪ |
| ಜನನ | ಡಿಸೆಂಬರ್ 29, 1904 |
| ಸ್ಥಳ | ಹಿರೇಕೂಡಿಗೆ, ಕೊಪ್ಪ, ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆ |
| ಕಾವ್ಯನಾಮ | ಕುವೆಂಪು |
| ವೃತ್ತಿ | ಕವಿ, ಕಾದಂಬರಿಕಾರ, ನಾಟಕಕಾರ,ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ, ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲ, ಕುಲಪತಿ |
| ಪ್ರಕಾರ | ಕಾದಂಬರಿ, ನಾಟಕ |
| ಸಾಹಿತ್ಯ ಚಳುವಳಿ | ನವೋದಯ |
| ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು | ಕರ್ನಾಟಕ ರತ್ನ 1992, ಪದ್ಮವಿಭೂಷಣ 1988, ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ 1967, ಪದ್ಮಭೂಷಣ 1958, ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ 1955 |
| ಸಂಗಾತಿಯ ಹೆಸರು | ಹೇಮಾವತಿ |
| ಮಕ್ಕಳು | ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ತೇಜಸ್ವಿ, ಕೋಕಿಲೋದಯ ಚೈತ್ರ, ಇಂದುಕಲಾ ಮತ್ತು ತಾರಿಣಿ |
| ನಿಧನ | ನವೆಂಬರ್ 11,1994, ಮೈಸೂರು |
ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬ
ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಕರ್ನಾಟಕದ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕೊಪ್ಪ ತಾಲೂಕಿನ ಹಿರೇಕೂಡಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಒಕ್ಕಲಿಗ ಕನ್ನಡ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಇವರ ತಂದೆ ಕುಪ್ಪಳ್ಳಿಯ ವೆಂಕಟಪ್ಪ ಗೌಡ ಮತ್ತು ತಾಯಿ ಸೀತಮ್ಮ ಸಮೀಪದ ಹಿರೇಕೂಡಿಗೆ ಗ್ರಾಮದವರು.ಅವರು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕುಪ್ಪಳ್ಳಿ ಎಂಬ ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿಯ ಸೋಂಪಾದ ಮಲೆನಾಡು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದರು. ಅವರ ಬಾಲ್ಯದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಅವರು ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯಿಂದ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಶಿಕ್ಷಕರಿಂದ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದರು. ಅವರು ಮಧ್ಯಮ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿಯ ಆಂಗ್ಲೋ ವರ್ನಾಕ್ಯುಲರ್ ಶಾಲೆಗೆ ಸೇರಿದರು. ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಕೇವಲ 12 ವರ್ಷದವರಾಗಿದ್ದಾಗ ಅವರ ತಂದೆ ನಿಧನರಾದರು. ಅವರು ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಮುಗಿಸಿದರು ಮತ್ತು ವೆಸ್ಲಿಯನ್ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ಮೈಸೂರಿಗೆ ತೆರಳಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಮೈಸೂರಿನ ಮಹಾರಾಜ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಕಾಲೇಜು ಅಧ್ಯಾಯನವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದರು. ಮತ್ತು 1929ರಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಮೇಜರ್ ನಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು.
ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಹೆಂಡತಿಯ ಹೆಸರು ಹೇಮಾವತಿ ಅವರು ಏಪ್ರಿಲ್ 30, 1937ರಂದು ವಿವಾಹವಾದರು.ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಮಿಷನ್‌ ನಲ್ಲಿನ ಅಧ್ಯಾಪಕರ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಅವರು ವೈವಾಹಿಕ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದರು. ಕುವೆಂಪು ಅವರಿಗೆ ಕೆಪಿ ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ತೇಜಸ್ವಿ, ಕೋಕಿಲೋದೆಯ ಚೈತ್ರ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಪುತ್ರರು ಹಾಗೂ ಇಂದುಕಲಾ ಮತ್ತು ತಾರಿಣಿ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಪುತ್ರಿಯರಿದ್ದಾರೆ. ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ತೇಜಸ್ವಿ ಅವರು ಕನ್ನಡದ ಅಗ್ರಮಾನ್ಯ ಸಾಹಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಕೋಕಿಲೋದಯ ಚೈತ್ರ ಅವರು ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಆಗಿ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾರೆ.
ವೃತ್ತಿ ಜೀವನ
ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ವೃತ್ತಿ ಜೀವನವು ಮೈಸೂರಿನ ಮಹಾರಾಜ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಭಾಷಾ ಉಪನ್ಯಾಸಕರಾಗಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. 1936 ಮತ್ತು 1946ರ ನಡುವೆ ಅವರು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ನಂತರ 1946ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಮಹಾರಾಜ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಸೇರಿದರು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅವರು ಅದರ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾದರು. 1956ರಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಉಪಕುಲಪತಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅವರು 1960ರಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತರಾಗುವವರೆಗೂ ಈ ಹುದ್ದೆಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಆ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ತಲುಪಿದ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ ಮೊದಲ ಪದವೀಧರರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಕುವೆಂಪು ಅವರು ತಮ್ಮ ಕಲ್ಪನೆಯ ಕೂಸಾದ ಮಾನಸ ಗಂಗೋತ್ರಿಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಬೆಳೆಸಿದರು. ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯವನ್ನು ಅಧ್ಯಾಯನಂಗ ಸಂಶೋಧನಾಂಗ ಹಾಗೂ ಪ್ರಸಾರಾಂಗ ಎಂಬುದಾಗಿ ವಿಭಾಗಿಸಿದರು. ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಬರೆಸಿ, ಕನ್ನಡ ಮಾಧ್ಯಮದ ತರಗತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.
ಅವರು ಬಿಗಿನರ್ಸ್ ನ್ಯೂಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಕವನಗಳ ಸಂಗ್ರಹದೊಂದಿಗೆ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಾದ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡವನ್ನು ಶಿಕ್ಷಣ ಮಾಧ್ಯಮವನ್ನಾಗಿ ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದ ಚಳುವಳಿಯ ನೇತೃತ್ವವನ್ನು ಅವರು ವಹಿಸಿದ್ದರು.ಕನ್ನಡ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಅಗತ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಅವರು ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಅಧ್ಯಯನ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅದನ್ನು ಕುವೆಂಪು ಕನ್ನಡ ಅಧ್ಯಯನ ಸಂಸ್ಥೆ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಲಾಯಿತು.ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಕುಲಪತಿಯಾಗಿ ಅವರು ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಭಾಷೆಗಳ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಜಿ ಹನುಮಂತ ರಾವ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಶ್ರೀಸಾಮಾನ್ಯರಿಗಾಗಿ ಜ್ಞಾನದ ಪ್ರಕಾಶನವನ್ನು ಅವರು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು.
ಅವರ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಅವರು 25 ಕವನ ಸಂಕಲನಗಳು ಎರಡು ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಜೊತೆಗೆ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯ ವಿಮರ್ಶಗಳನ್ನು ಬರೆದು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಅವರು ಹಲವಾರು ಕಥೆಗಳು ಪ್ರಬಂಧಗಳು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ನಾಟಕಗಳ ಸಂಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಸಹ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.ಅವರ ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳು ಶ್ರೀ ರಾಮಾಯಣ ದರ್ಶನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಹಿಂದೂ ಮಹಾಕಾವ್ಯ, ರಾಮಾಯಣ ಆಧಾರಿತ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ಅದರ ಮೂಲಕ ಅವರು ಕರ್ತವ್ಯಗಳು, ಹಕ್ಕುಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಕೃತಿ ಅವರಿಗೆ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟಿತು. ಅವರು ಕಾನೂರು ಹೆಗ್ಗಡತಿ ಎಂಬ ಎರಡು ಕಾದಂಬರಿಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ ಇದನ್ನು ಕಾನೂರು ಮಾಲೀಕ ಮತ್ತು ಮಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮದುಮಗಳು ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಅವರ ಕೃತಿಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಪಡೆದವು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಹಲವಾರು ಗೌರವಗಳನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟವು 1958ರಲ್ಲಿ ಪದ್ಮಭೂಷಣ ಮತ್ತು 1988 ರಲ್ಲಿ ಪದ್ಮ ವಿಭೂಷಣ ಅತ್ಯಂತ ಗಮನಾರ್ಹವಾದುವುಗಳಾಗಿವೆ.
ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಸಂದೇಶಗಳು
ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಬರಹಗಾರರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಅವರ ಜೀವನವು ಒಂದು ಮಹಾನ್ ಸಂದೇಶವಾಗಿತ್ತು. ಅವರು ಜಾತೀಯತೆ ಅರ್ಥಹೀನ ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಇದ್ದರು. ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಬರಹಗಳು ಈ ಆಚರಣೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಅವರ ಅಸಮಾಧಾನವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಶೂದ್ರ ತಪಸ್ವಿ (ಅಸ್ಪೃಶ್ಯ ಸಂತ) ಅಂತಹ ಒಂದು ಬರಹ ಒಕ್ಕಲಿಗ ಸಮುದಾಯದವರಾದ ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಪ್ರಾಚೀನ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ರಾಮಾಯಣಕ್ಕೆ ಮೂಲ ಲೇಖಕ ವಾಲ್ಮೀಕಿಯವರ ಪಾತ್ರಗಳ ಚಿತ್ರಣಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಶ್ರೀ ರಾಮಾಯಣ ದರ್ಶನಂ ಎಂಬ ಮಹಾಕಾವ್ಯದ ಆವೃತ್ತಿಯು ಅವರಿಗೆ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟಿತು. ಅವರ ಮಹಾಕಾವ್ಯವು ಸರ್ವೋದಯದ ಎಲ್ಲರ ಉನ್ನತಿ ಅವರ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಅವರ ಮಹಾಕಾವ್ಯದ ನಾಯಕ ಇಂದು ದೇವರು ರಾಮ ಅವನು ತನ್ನ ಪತ್ನಿ ಸೀತೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಬೆಂಕಿಗೆ ಹಾರಿ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ಇದನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುತ್ತಾನೆ.
ಬೆಂಗಳೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಗಟಿಕೋತ್ಸವ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಅವರು ಮಾಡಿದ ಭಾಷಣವು ವಿಚಾರ ಕ್ರಾಂತಿಗೆ ಆಹ್ವಾನ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿದೆ. ಇದು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ನೀತಿಗಳ ಮರು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನಕ್ಕೆ ಕರೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು 1974ರಲ್ಲಿ ವಿತರಿಸಲಾಗಿದ್ದರು ಸಂದೇಶವನ್ನು ಆಧುನಿಕ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಪ್ರಸ್ತುತವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. 1987ರಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ಕರ್ನಾಟಕದ ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಕುವೆಂಪು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯವು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ನಗರದಿಂದ 28 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಜ್ಞಾನ ಸಯಾದ್ರಿ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ ನಲ್ಲಿದೆ
ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಕೊಡುಗೆಗಳು
- ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಯುಗಪ್ರವರ್ತಕ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು.
- ಅವರು ಶ್ರೀ ರಾಮಾಯಣ ದರ್ಶನಂ ರಚಿಸುವ ಮೂಲಕ ಆಧುನಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ರಚನೆಗೆ ನಾಂದಿ ಹಾಡಿದರು.
- ಅವರು ತಮ್ಮ ಮೇರು ಕೃತಿ, ಶ್ರೀ ರಾಮಾಯಣ ದರ್ಶನಂ ನಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಅಗತ್ಯವೆನಿಸಿದ ದರ್ಶನವನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.
- ಅವರು ವಿಶ್ವಮಾನವ ಸಂದೇಶವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.
- ಅವರು ಮಂತ್ರ ಮಾಂಗಲ್ಯ ಎಂಬ ಸರಳ ವಿವಾಹ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ರೂಢಿಗೆ ತಂದರು.
- ಅವರು ತಮ್ಮ ಕನಸಿನ ಕೂಸಾದ ಮಾನಸ ಗಂಗೋತ್ರಿಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಬೆಳೆಸಿದರು.
- ಅವರು ದಲಿತ ಹಾಗೂ ಬಂಡಾಯ ಚಳುವಳಿಗಳಿಗೆ ಸ್ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು.
- ಕುವೆಂಪು ಅವರು 1985ರಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಶ್ವ ಕನ್ನಡ ಸಮ್ಮೇಳನವನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದರು.
ಕವಿ ಮನೆ ಕುವೆಂಪು ಸ್ಮಾರಕ
ಕೊಪ್ಪಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಬಾಲ್ಯದ ಮನೆಯನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ ಕುವೆಂಪು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ ಕುವೆಂಪು ಅವರಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತ ಟ್ರಸ್ಟ್ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕುವೆಂಪು ಮತ್ತು ಅವರ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಬಾಹ್ಯ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಈ ಟ್ರಸ್ಟ್ ಕುಪ್ಪಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದೆ. ನವೆಂಬರ್ 23 2015 ರಂದು ರಾತ್ರಿ ಕವಿ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕವಿ ಕುವೆಂಪು ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾದ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಮತ್ತು ಪದ್ಮಭೂಷಣ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ಬೆಲೆಬಾಳುವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು.
ಕೃತಿಗಳು
ಮಹಾಕಾವ್ಯ
ಶ್ರೀ ರಾಮಾಯಣ ದರ್ಶನಂ(1957)
ಖಂಡಕಾವ್ಯಗಳು
ಚಿತ್ರಾಂಗದಾ
ಕವನ ಸಂಕಲನಗಳು
ಕೊಳಲು(1930), ಪಾಂಚಜನ್ಯ(1933),ನವಿಲು(1934), ಕಲಾ ಸುಂದರಿ(1934), ಕಥನ ಕವನಗಳು(1937), ಕೋಗಿಲೆ ಮತ್ತು ಸೋವಿಯಟ ರಷ್ಯಾ(1944), ಪ್ರೇಮ ಕಾಶ್ಮೀರ(1946), ಅಗ್ನಿಹಂಸ(1946), ಕೃತ್ತಿಕೆ(1946), ಪಕ್ಷಿಕಾಶಿ(1946), ಕಿಂಕಿಣಿ (ವಚನ ಸಂಕಲನ)(1946), ಷೋಡಶಿ(1946), ಚಂದ್ರಮಂಚಕೆ ಬಾ ಚಕೋರಿ(1957), ಇಕ್ಷು ಗಂಗೋತ್ರಿ(1957), ಹನಿಕೇತನ(1936), ಜೇನಾಗುವ(1964), ಅನುತ್ತರಾ(1965), ಮಂತ್ರಾಕ್ಷತೆ(19660, ಅದರಡಕೆ(1967), ಪ್ರೇತಾಕ್ಯು(1967), ಕುಟಿಚಕ(19670, ಹೊನ್ನ ಒತ್ತಾರೆ(1976), ಕೊನೆಯ ತೆನೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಮಾನವ ಸಂದೇಶ(1981)
ಕಥಾ ಸಂಕಲನ
- ಸನ್ಯಾಸಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಕಥೆಗಳು (1936)
- ನನ್ನ ದೇವರು ಮತ್ತು ಇತರ ಕಥೆಗಳು (1940)
ಕಾದಂಬರಿಗಳು
- ಕಾನೂರು ಹೆಗ್ಗಡತಿ (1936)
- ಮಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮದುಮಗಳು (1967)
ನಾಟಕಗಳು
- ಯಮನ ಸೋಲು (1928)
- ಜಲಗಾರ (1928)
- ಬಿರುಗಾಳಿ (1930)
- ವಾಲ್ಮೀಕಿಯ ಭಾಗ್ಯ (1931)
- ಮಹಾರಾತ್ರಿ (1931)
- ಸ್ಮಶಾನ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರಂ (1931)
- ರಕ್ತಾಕ್ಷಿ (1933)
- ಶೂದ್ರ ತಪಸ್ವಿ (1944)
- ಬೆರಳ್ಗೆ ಕೊರಳ್ (1947)
- ಬಲಿದಾನ (1948)
- ಚಂದ್ರಹಾಸ (1936)
- ಕಾನೀನ (1974)
ಪ್ರಬಂಧ
- ಮಲೆನಾಡಿನ ಚಿತ್ರಗಳು (1933)
ವಿಮರ್ಶೆ
- ಕಾವ್ಯ ವಿಹಾರ (1946)
- ತಪೋನಂದನ (1950)
- ವಿಭೂತಿ ಪೂಜೆ (1953(
- ದ್ರೌಪದಿಯ ಶ್ರೀಮುಡಿ *(1960)
- ರಸೋ ವೈಸಂ (1963)
- ಇತ್ಯಾದಿ (1970)
ಆತ್ಮಕಥೆ
- ನೆನಪಿನ ದೋಣಿಯಲ್ಲಿ- ಕುವೆಂಪು ಮದುವೆ ಪ್ರಸಂಗ
ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆಗಳು
- ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದ
- ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಪರಮಹಂಸ
ಅನುವಾದ
- ಗುರುವಿನೊಡನೆ ದೇವರಡಿಗೆ
- ಕೊಲಂಬೋ ಇಂದ ಅಲ್ಮೊರಕೆ
ಭಾಷಣ ಲೇಖನ
- ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಚಾರ (1930)
- ಆತ್ಮಶ್ರೀಗಾಗಿ ನಿರಂಕುಶಮತಿಗಳಾಗಿ (1944)
- ಷಷ್ಠಿನಮನ (1964)
- ಮನುಜಮತ- ವಿಶ್ವಪಥ (1971)
- ವಿಚಾರ ಕ್ರಾಂತಿಗೆ ಆಹ್ವಾನ (1976)
ಶಿಶು ಸಾಹಿತ್ಯ
- ಅಮಲನ ಕಥೆ (1924)
- ಮೋಡಣ್ಣನ ತಮ್ಮ ನಾಟಕ (1926)
- ಹಾಳೂರು (1926)
- ಬೊಮ್ಮನಹಳ್ಳಿಯ ಕಿಂದರಿ ಜೋಗಿ (1928)
- ಗೋಪಾಲ ನಾಟಕ (1930)
- ನನ್ನ ಮನೆ (1946)
- ಮೇಘಪುರ (1947)
- ಮರಿ ವಿಜ್ಞಾನಿ (1947)
- ನರಿಗಳಿಗೆೇಕೆ ಕೋಡಿಲ್ಲ (1977)
ಇತರೆ
- ಜನಪ್ರಿಯ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣ
ಆಯ್ದ ಸಂಕಲನಗಳು
- ಕನ್ನಡ ಡಿಂಡಿಮ (1968)
- ಕಬ್ಬಿಗನ ಕೈಬುಟ್ಟಿ (1973)
- ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಗೀತಾಂಜಲಿ (1972)
ಗೌರವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕಾರಗಳು
- ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಶ್ರೀ ರಾಮಾಯಣ ದರ್ಶನ) 1955
- ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ ಗೌರವ ಡಿ. ಲಿಟ್ 1956
- ಪದ್ಮಭೂಷಣ (1958)
- ರಾಷ್ಟ್ರ ಕವಿ ಪುರಸ್ಕಾರ (1964)
- ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಗೌರವ ಡಿ ಲೀಟ್ (1966)
- ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಶ್ರೀ ರಾಮಾಯಣ ದರ್ಶನಂ) (1967)
- ಬೆಂಗಳೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಗೌರವ ಡಿ ಲಿಟ್ (1969)
- ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿಯ ಫೆಲೋಶಿಪ್ (1979)
- ಪಂಪ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (1987)
- ಪದ್ಮವಿಭೂಷಣ (1988)
- ಕರ್ನಾಟಕ ರತ್ನ (1992)
- ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಗೌರವ ಸದಸ್ಯತ್ವ
- ಕನ್ನಡ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ನಾಡೋಜ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಮರಣೋತ್ತರ)
- ಕುವೆಂಪು ಅವರ 113ನೇ ಜನ್ಮ ದಿನದಂದು ಗೂಗಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ಅವರ ಗೌರವಾರ್ಥ ಡೂಡಲ್ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿತು (2017 ಡಿಸೆಂಬರ್ 29)
ಕುವೆಂಪು ಅವರು 1928ರಲ್ಲಿ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಕಾಲೇಜು, ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಘದ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಕವಿ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ಮತ್ತು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಕವಿಗೋಷ್ಠಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ಮತ್ತು 1957ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ 39ನೆಯ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು.
ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು 1915ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ ನಲ್ಲಿ ಕುವೆಂಪು ಜನ್ಮದಿನವಾದ ಡಿಸೆಂಬರ್ 29ನ್ನು ವಿಶ್ವಮಾನವ ದಿನವನ್ನಾಗಿ ಆಚರಿಸುವುದಾಗಿ ಆದೇಶ ಹೊರಡಿಸಿತು. ಈ ಮೂಲಕ ವಿಶ್ವಮಾನವ ಸಂದೇಶ ಸಾರಿದ ಕವಿಗೆ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಅವರ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ವಿಶ್ವಮಾನವ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ನಿಧನ
ಕುವೆಂಪು ಅವರು ನವೆಂಬರ್ 11 1994ರಂದು ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ತಮ್ಮ ಹುಟ್ಟೂರಾದ ಉಪ್ಪಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಅಂತ್ಯಸಂಸ್ಕಾರವನ್ನು ನೆರವೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಕುಪ್ಪಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಸಮಾಧಿಯನ್ನು ಒಂದು ಸ್ಮಾರಕವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಕುವೆಂಪು ಅವರನ್ನು ಕುರಿತ ಕೃತಿಗಳು
- ಮಗಳು ಕಂಡ ಕುವೆಂಪು- ತಾರಿಣಿ ಚಿದಾನಂದ
- ಅಣ್ಣನ ನೆನಪು- ಕೆಪಿ ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ತೇಜಸ್ವಿ
- ಕುವೆಂಪು- ದೇಜೆಗೌ
- ಯುಗದ ಕವಿ- ಡಾ. ಕೆ.ಸಿ ಶಿವಾರೆಡ್ಡಿ
- ಹೀಗಿದ್ದರು ಕುವೆಂಪು- ಲೇ. ಪ್ರಭುಶಂಕರ್
- ಕುವೆಂಪು- ಎಸ್. ವಿ ಪರಮೇಶ್ವರ ಭಟ್
- ತರಗತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕುವೆಂಪು- ಎಸ್. ವೃಷಭೇಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿ
- ಕುವೆಂಪು ನುಡಿತೋರಣ- ಬಿ. ಆರ್ ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ
- ಶ್ರೀ ಕುವೆಂಪು, ಸಂಭಾಷಣೆ ಮತ್ತು ಸಂದರ್ಶನ- ಎಸ್. ವೃಷಭೇಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿ
ಪರಂಪರೆ
ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಪರಂಪರೆಯು 1994ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮರಣದ ನಂತರವು ಜೀವಂತವಾಗಿದೆ. ಅವರು ಮಹಾನ್ ಸಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಕ ಎಂದು ಸ್ಮರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ. 1987ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದ ಕುವೆಂಪು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯಕ್ಕೆ ಅವರ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಲಾಗಿದೆ ಇದು ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. ಕುವೆಂಪು ಸ್ಮಾರಕವು ಅವರ ಜನ್ಮಸ್ಥಳವಾದ ಹಿರೇಕೂಡಿಗೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಜನಪ್ರಿಯ ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಪರಂಪರೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.
ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಸ್ಪೂರ್ತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತವೆ. ಅವರ ಕವನಗಳು ಮತ್ತು ನಾಟಕಗಳನ್ನು ಇನ್ನೂ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಓದಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಣೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಗತಿಯ ಕುರಿತು ಅವರ ಆಲೋಚನೆಗಳು, ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಸ್ಪೂರ್ತಿ ನೀಡುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತವೆ.
ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಸಾಹಿತ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದ ದಿಗ್ಗಜ ಹಾಗೂ ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಣೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಗತಿಗಾಗಿ ಅವಿರತವಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸಿದ ದಾರ್ಕ್ಷಣಿಕರಾಗಿದ್ದರು. ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಅವರ ಕೊಡುಗೆ, ಅಪಾರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಕರ್ನಾಟಕದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸಾಹಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಪರಂಪರೆಯು, ಸ್ಪೂರ್ತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದೆ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ, ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯದ ಕುರಿತಾದ ಅವರ ಆಲೋಚನೆಗಳು ಅವರ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದಂತೆ ಇಂದಿಗೂ ಪ್ರಸ್ತುತವಾಗಿವೆ.
FAQs
ಪ್ರಶ್ನೆ1- ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಯಾವಾಗ ಜನಿಸಿದರು?
ಉತ್ತರ- ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಡಿಸೆಂಬರ್ 29,1904ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು.
ಪ್ರಶ್ನೆ2- ಕುವೆಂಪು ಅವರ ತಂದೆ ತಾಯಿಯ ಹೆಸರೇನು?
ಉತ್ತರ- ಕುವೆಂಪು ಅವರ ತಂದೆಯ ಹೆಸರು, ವೆಂಕಟಪ್ಪ ಮತ್ತು ತಾಯಿ ಸೀತಮ್ಮ.
ಪ್ರಶ್ನೆ3- ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಪೂರ್ಣ ಹೆಸರೇನು?
ಉತ್ತರ- ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಪೂರ್ಣ ಹೆಸರು ಕುಪ್ಪಳ್ಳಿ, ವೆಂಕಟಪ್ಪ ಪುಟ್ಟಪ್ಪ
ಪ್ರಶ್ನೆ4- ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಯಾವ ಕೃತಿಗೆ ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ದೊರೆತಿದೆ?
ಉತ್ತರ- ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಶ್ರೀ ರಾಮಾಯಣ ದರ್ಶನಂ ಕೃತಿಗೆ, ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ದೊರೆತಿದೆ.
ಪ್ರಶ್ನೆ5- ವಿಶ್ವಮಾನವ ದಿನವನ್ನು ಯಾವಾಗ ಮತ್ತು ಏಕೆ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ?
ಉತ್ತರ- ವಿಶ್ವಮಾನವ ದಿನವನ್ನು ಡಿಸೆಂಬರ್ 29ರಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಜನ್ಮದಿನದ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಮಾನವ ಸಂದೇಶ ಸಾರಿದ ಕವಿಗೆ ಗೌರವ ಸೂಚಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ, ಈ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮತ್ತಷ್ಟು ಓದಿ
ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ