ಭಾರತದ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಪಟ್ಟಿ, ಹೆಸರುಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ಕೊಡುಗೆಗಳು
ಭಾರತವು ಸ್ವಾತಂತ್ರ, ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಸಮಾನತೆಗಾಗಿ ಹೋರಾಡಿದ ದೈರ್ಯಶಾಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಸುಧೀರ್ಘ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಬಾಯಿಯಿಂದ ಸರೋಜಿನಿ ನಾಯ್ಡು ಅವರವರಿಗೆ ದೇಶದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕೆ ಅಪಾರ ಕೊಡಿಗೆ ನೀಡಿದ ನೂರಾರು ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಭಾರತದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಭಾರತದ , ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಕಡೆಗಣಿಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಬ್ರಿಟೀಷರ ಆಡಳಿತದ ವಿರುದ್ದ ಧೈರ್ಯವಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಧ್ವನಿ ಎತ್ತಿದರು. ಅನೇಕ ಮಹಿಳೆಯರು ಬೀದಿಗಿಳಿದು ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಚಳುವಳಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದರು. ಈ ಮಹಿಳೆಯರು ಸಾಕಷ್ಟು, ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ತೀವ್ರವಾದ ದೇಶಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು.
ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ನಾವು ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಮತ್ತು ಅವರ ಅಪ್ರತಿಮ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಮತ್ತು ವಾಸಾಹತುಶಾಹಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಅವರ ಹೋರಾಟಗಳನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸೋಣ ಮತ್ತು ಇಂದು ನಾವು ನೋಡುತ್ತಿರುವ ಭಾರತವನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಅವರು ಹೇಗೆ ಸದ್ದಿಲ್ಲದೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಯೋಣ. ನಮ್ಮ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ ಸ್ಪೂರ್ತಿದಾಯಕ ಮಹಿಳಾ ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಬಗ್ಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ.
ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು
ಭಾರತದ ಮಹಿಳೆಯರು ಮಾಡಿದ ತ್ತ್ಯಾಗವು ಅಗ್ರಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತದೆ, ಅವರು ನಿಜವಾದ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಮತ್ತು ಧೈರ್ಯದಿಂದ ಹೋರಾಡಿದರು. ಮತ್ತು ನಮಗೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ ತಂದುಕೊಡಲು, ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಶೋಷಣೆ ಮತ್ತು ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಿದರು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಇತಿಹಾಸವು ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಸಾವಿರಾರು ಮಹಿಳೆಯರ ಶೌರ್ಯ ತ್ಯಾಗ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಜಾಣತನದ ಸಾಹಸದಿಂದ ತುಂಬಿದೆ.
1812 ರಲ್ಲಿ ಭೀಮ ಬಾಯಿ, ಹೊಳಲ್ಕರ್ ಅವರು, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕರ್ನಲ್ ಮಾಲ್ಕಮ್ ವಿರುದ್ಧ ಕೆಚ್ಚೆದೆಯಿಂದ ಹೋರಾಡಿದಾಗ ಮತ್ತು ಗೆರಿಲ್ಲ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದಾಗ ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಕಿತ್ತೂರು ರಾಣಿ ಚನ್ನಮ್ಮ,ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿ,ಸರೋಜಿನಿ ನಾಯ್ಡು ಮತ್ತು ಅವದ್ ನ ರಾಣಿ ಬೇಗಂ ಹಜರತ್ ಮಹಲ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಮಹಿಳೆಯರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಹೊರಾಡಿದರು ಮತ್ತು 1857 ರ ಮೊದಲ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಇವರ ಕೆಚ್ಚೆದೆಯ ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾಹಸಗಳು ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು, ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು.
ಭಾರತದ 15 ಪ್ರಮುಖ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು
- ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿ
- ಬೇಗಮ್ ಹಜರತ್ ಮಹಲ್
- ಕಸ್ತೂರಬಾ ಗಾಂಧಿ
- ಕಮಲಾ ನೆಹರು
- ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ಪಂಡಿತ್
- ಸರೋಜಿನಿ ನಾಯ್ಡು
- ಅರುಣಾ ಅಸಫ್ ಅಲಿ
- ಮೇಡಂ, ಭಿಕಾಜಿ ಕಾಮ
- ಕಮಲಾ ದೇವಿ ಚಟ್ಟೋಪದ್ಯಾಯ
- ಸುಚೇತಾ ಕೃಪಾಲಿನಿ
- ಅನ್ನಿಬೆಸೆಂಟ್
- ಕಿತ್ತೂರು ರಾಣಿ ಚೆನ್ನಮ್ಮ
- ಸಾವಿತ್ರಿಬಾಯಿ ಫುಲೆ
- ಉಷಾ ಮೆಹ್ತಾ
- ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಸಹಗಲ್
ಭಾರತದ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಮತ್ತು ಅವರ ಕೊಡುಗೆಗಳು
ಕೆಳಗಿನ ಕೋಷ್ಟಕವು ಭಾರತದ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವತಂತ್ರ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು, ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.
| ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಹೆಸರು | ಕೊಡುಗೆಗಳು |
| ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಬಾಯಿ | 1857ರ ದಂಗೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದರು. |
| ಬೇಗಂ ಹಜರತ್ ಮಹಲ್ | ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ್ತಿ. |
| ಕಸ್ತೂರಿಬಾ ಗಾಂಧಿ | ಕ್ವಿಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಚಳುವಳಿ. |
| ಕಮಲಾ ನೆಹರು | ಅಸಹಕಾರ ಚಳುವಳಿ,ವಿದೇಶಿ ಮದ್ಯದ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಭಟನೆ. |
| ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ಪಂಡಿತ್ | ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳಾ ರಾಯಭಾರಿ. |
| ಸರೋಜಿನಿ ನಾಯ್ಡು | ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳೆ. |
| ಅರುಣ ಅಸಫ್ ಅಲಿ | ಇಂಕ್ವಿಲಾಬ್, ಮಾಸಿಕ ಪತ್ರಿಕೆ. |
| ಮೇಡಂ, ಭಿಕಾಜಿ ಕಾಮ | ವಿದೇಶಿ ನೆಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಅಸಹಕಾರ ಧ್ವಜವನ್ನು ಹಾರಿಸಿದ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ, ಯು.ಎಸ್.ಎ ನ ಮೊದಲ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿ. |
| ಕಮಲದೇವಿ ಚಟ್ಟೋಪಾಧ್ಯಾಯ | ಭಾರತದಲ್ಲಿ(ಮದ್ರಾಸ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯ) ಶಾಸಕಂಗ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ. |
| ಸುಚೇತಾ ಕೃಪಾಲನಿ | ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ( ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶ) |
| ಅನ್ನಿಬೆಸೆಂಟ್ | INC, ಹೋಮ್ ರೂಲ್ ಲೀಗ್ ನ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷ. |
| ಕಿತ್ತೂರು ರಾಣಿ ಚೆನ್ನಮ್ಮ | ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಬಂಡಾಯ ವೆದ್ದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ರಾಣಿ. |
| ಸಾವಿತ್ರಿಬಾಯಿ ಪುಲೆ | ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಕಿ. |
| ಉಷಾ ಮೆಹ್ತಾ | ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನ ಜನಪ್ರಿಯ ಸೀಕ್ರೆಟ ರೇಡಿಯೋ ವನ್ನು ಸಂಘಟಿಸಿದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ರೇಡಿಯೊ. |
| ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಸಹಗಲ್ | ಭಾರತದ ಪ್ರಜಾ ಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಮಹಿಳಾ ಸಂಘ(IDWA)1 981 |
ಜಾನ್ಸಿ ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿ (ಭಾರತದ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು)
ಇವರು 1857ರ ಭಾರತೀಯ ದಂಗೆಯ ಪ್ರಮುಖ ನಾಯಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದರು. ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತವಾದಿಗಳಿಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷರಿಗೆ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದ್ದರು. ಇವರ ತಂದೆ ಕಲಿತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಇವರಿಗೆ ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ಓದಲು ಮತ್ತು ಬರೆಯಲು ಕಲಿಸಿದರು. ಇವರು ಕೇವಲ ಎಂಟು ವರ್ಷದವರಿದ್ದಾಗ ಝಾನ್ಸಿಯ ದೊರೆ ರಾಜ ಗಂಗಾಧರ ರಾವ್ ನೇವಲ್ಕರ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು.
ದಂಪತಿಗಳು ಸಂತೋಷದ ದಾಂಪತ್ಯವನ್ನು ನಡೆಸಿದರು. ನಂತರ 1853 ರಲ್ಲಿ ರಾಜ ಗಂಗಾಧರ ರಾವ್ ಹಠಾತ್ ಮರಣ ಹೊಂದಿದಾಗ ದುರಂತ ಸಂಭವಿಸಿತು. ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಅವರು 25ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ವಿಧವೆಯಾದರು.
ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀ ತನ್ನ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಬ್ರಿಟೀಷರಿಗೆ ಬಿಟ್ಟು ಕೊಡಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದಳು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷರಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡಿದಳು. ಇವರು 1857ರ ಭಾರತೀಯ ದಂಗೆಯ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಮಹಿಳಾ ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾದರು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಡೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಕೆಚ್ಚೆದೆಯಿಂದ ಹೋರಾಡಿದರು. ಅದಾಗಿಯೂ ಅವಳು ಸೋಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟಳು ಮತ್ತು ಝಾನ್ಸಿ ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಶವಾಯಿತು.
ಝಾನ್ಸಿಯ ಪತನದ ನಂತರವು ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿ, ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದರು. ಇವಳು 1858ರಲ್ಲಿ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟಳು ಆದರೆ ಅವಳ ವೀರ ಕಾರ್ಯಗಳು ಅನೇಕ ಇತರ ಭಾರತೀಯರನ್ನು ತಮ್ಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿತು.
ಬೇಗಂ ಹಜರತ್ ಮಹಲ್ (ಭಾರತದ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು)
1857 ರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಸಂಗ್ರಾಮದ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಇವರು ಅವಧ್ ನ ಬೇಗಮ್ ಮತ್ತು ನವಾಬ್ ವಾಜಿದ್ ಅಲಿ ಶಾ ಅವರ ಪತ್ನಿ. ಬ್ರಿಟಿಷರು ತನ್ನ ಗಂಡನನ್ನು ಗಡಿಪಾರು ಮಾಡಿ ಅವಧ್ ನ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಾಗ ಇವರು ಪ್ರತಿರೋಧ ಚಳುವಳಿಯ ನಾಯಕಿಯಾದರು. ಇವರು ಬಂಡಾಯ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಸಂಘಟಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟೀಷರ ವಿರುದ್ಧ ಹಲವಾರು ಪ್ರಮುಖ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ, ಅವರನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದರು. ಹಾಗೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ವಿರುದ್ಧ ರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಾಪಿ ದಂಗೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟು ಹಾಕಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ದೀರ್ಘ ಮತ್ತು ಕಠಿಣ ಹೋರಾಟದ ನಂತರ ಬಂಡು ಕೋರರು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸೋಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು ಮತ್ತು ಬೇಗ ಹಜರತ್ ಮಹಲ್ ಪಲಾಯನ ಮಾಡಬೇಕಾಯಿತು. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರು ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಆಕೆಯ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುವಂತಿಲ್ಲ.
ತನ್ನ ಜನರ ಸ್ವಾತಂತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡಿದ ಧೈರ್ಯಶಾಲಿ ಮತ್ತು ದೃಢ ನಿಶ್ಚಯದ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ್ತಿ ಎಂದು ಅವರನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವರು ನಡೆದುಬಂದ ದಾರಿಯು ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಸಮಾನತೆಗಾಗಿ ಹೋರಾಡುವ ಜನರನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ.
ಕಸ್ತೂರಬಾ ಗಾಂಧಿ (ಭಾರತದ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು)
ಭಾರತದಲ್ಲಿ 1869 ರಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಕಸ್ತೂರ್ಬಾ ಗಾಂಧಿ 13ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮೋಹನ್ ದಾಸ್ ಗಾಂಧಿಯನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ಜನ ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು.1906ರಲ್ಲಿ ಮೋಹನ್ ದಾಸ್ ಗಾಂಧಿಯನ್ನು ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಸಿ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿದಾಗ ಕಸ್ತೂರಿಬಾ ಗಾಂಧಿ ಅವರು, ಅವರ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಅಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಲು ಹೋದರು. ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಹಕ್ಕುಗಳ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯರಾದರು ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಜೈಲುವಾಸವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಅವರು ಕೊನೆಯವರೆಗೂ ತನ್ನ ಗಂಡನ ಪರವಾಗಿ ನಿಂತರು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡಿದರು. ಅವರು ನಡೆದು ಬಂದ ದಾರಿಯು ಶಕ್ತಿ, ಧೈರ್ಯ, ಮತ್ತು ದೃಢಸಂಕಲ್ಪ ದಿಂದ ಕೂಡಿದೆ, ಇದು ಅವರನ್ನು ಭಾರತದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಹೋರಾಟಗಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು.
ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ಪಂಡಿತ್ ಭಾರತದ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು
ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ಪಂಡಿತ್ ಅವರು ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. ಇವರು ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶದ ಶ್ರೀಮಂತ ಮತ್ತು ಪ್ರಭಾವಿ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಇವರು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಸ್ವಿಡ್ಜರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ನಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದರು. ಇವರು ತಮ್ಮ ಅಧ್ಯಯನದ ನಂತರ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು ನಂತರ ಇವರು ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು. ಇವರು ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನ ಸಕ್ರಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಇವರು ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು.ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇವರನ್ನು ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು, ಆದರೆ ಅವರು ಎಂದಿಗೂ ಹಿಂದೆ ಸರಿಯರಿಲ್ಲ. ಭಾರತವು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಪಡೆದ ನಂತರ ಅವರು ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ರಾಯಭಾರಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಭೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಇವರು ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡಿದ ನಿರ್ಭೀತ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಇವರು ಎಲ್ಲಾ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಸ್ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಸರೋಜಿನಿ ನಾಯ್ಡು (ಭಾರತದ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು)
ನೈಟಿಂಗೇಲ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸರೋಜಿನಿ ನಾಯ್ಡು ಅವರು ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ್ತಿ ಮತ್ತು ಅಸಾಧಾರಣ ಕವಿ. ಇವರು ಹೈದರಾಬಾದ್ ನಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಅಗೋರೇನಾಥ್ ಚಟ್ಟೋಪಾಧ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಬಂಗಾಳಿ ಕವಿಯತ್ರಿ ಬರದಸುಂದರಿ ದೇವಿ ಅವರಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ನಾಯ್ಡು ಅವರು 13ನೆಯ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮೆಟ್ರಿಕ್ಯುಲೇಷನ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾದರು ಮತ್ತು ಮೊದಲು ಮುಂಬೈನ ಎಲ್ಫಿನ್ ಸ್ಟೋನ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ಲಂಡನ್ನ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದ ನಂತರ ಅವರು ಡಾಕ್ಟರ್ ಗೋವಿಂದ ರಾಜಲು ನಾಯ್ಡು ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ನಂತರ ಇವರು ಮಹಿಳಾ ಸಬಲೀಕರಣ, ಬಡತನ ಮತ್ತು ಅನಕ್ಷರತೆಯ ವಿರುದ್ಧದ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯರಾದರು. ಇವರು ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಗೆ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ಕ್ವಿಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. 1947ರಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯಿಂದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದ ನಂತರ ಇವರು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಗವರ್ನರ್ ಆದರು, ಭಾರತದ ಯಾವುದೇ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಈ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸಿದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಪಾತ್ರರಾದರು.
ಅರುಣಾ ಅಸಫ್ ಅಲಿ (ಭಾರತದ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು)
ಅರುಣಾ ಅಸಫ್ ಅಲಿ ಅವರು ಭಾರತದ ಗಮನಾರ್ಹ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರಾಗಿದ್ದರು. ಮತ್ತು 1942ರ ಕ್ವಿಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾದ ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು. ಇವರು ಕೊಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆಕ್ಸ್ಫರ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದರು. ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದ ನಂತರ ಇವರು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ ಅಸಫ್ ಅಲಿಯನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು.
ಇವರು ಅಲಿ ಅಸಹಕಾರ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ 1932 ರಲ್ಲಿ ಇವರನ್ನು ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು 9 ತಿಂಗಳು ಇವರು ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು.1942ರಲ್ಲಿ ಕ್ವಿಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಮತ್ತೆ ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು ಆಗ ಪುನಃ ಅವರು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು. ಜೈಲಿನಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ನಂತರ ಇವರು ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯರಾದರು ಮತ್ತು 1958 ರಿಂದ 1967ರ ವರೆಗೆ ದೆಹಲಿಯ ಮೇಯರ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ಜೀವನವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಅವರು ಅವಿರತವಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸಿದರು.
ಮೇಡಂ ಬಿಕಾಜಿ ಕಾಮಾ (ಭಾರತದ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು)
ಮೇಡಂ, ಬಿಕಾಜಿ ಕಾಮ ಅವರು ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಅಪ್ರತಿಮ ನಾಯಕಿ, ಸಮರ್ಪಿತ ದೇಶಭಕ್ತೆ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದಲ್ಲಿ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಮಹಿಳೆ. ಇವರ ಜೀವನ ಕಥೆಯು ಅನೇಕರಿಗೆ ಮರೆತು ಹೋಗಿದೆ ಆದರೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಭಾರತದ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಅದರ ಅಂತಿಮ ಯಶಸ್ಸಿನ ಮೊದಲು ಮತ್ತು ನಂತರ ಇವರು ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿದರು. ಮೇಡಂ ಬಿಕಾಜಿ ಕಾಮ ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷರಿಂದ ತಮ್ಮ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಕೇಳಲು ಭಾರತೀಯ ಜನರನ್ನು ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸಿದ ಹೋಮ್ ರೂಲ್ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಇವರು ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದರು, ಧರ್ಮ ಅಥವಾ ಲಿಂಗವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ಎಲ್ಲಾ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು ಇದು ಅವರನ್ನು ಭಾರತದ ಒಬ್ಬ ಅನುಕರಣೀಯ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು.
ಕಮಲಾದೇವಿ ಚಟ್ಟೋಪಾಧ್ಯಾಯ (ಭಾರತದ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು)
1889 ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಕಮಲಾದೇವಿ ಚಟ್ಟೋಪದ್ಯಾಯ ಅವರು ಬಲವಾದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾದಿ ಒಲವು ಹೊಂದಿರುವ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದರು. ಆಕೆಯ ತಂದೆ ದ್ವಾರಕನಾಥ್ ಚಟ್ಟೋಪಾಧ್ಯಾಯ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ ಮತ್ತು ಮೋತಿಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರ ನಿಕಟ ಸಹವರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಕಮಲ ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಕೆಲಸದಿಂದ ಆಳವಾಗಿ ಸ್ಪೂರ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದಳು ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಿಂದಲೇ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾದಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಳು. ಯುವತಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ಕಮಲ ಚಟ್ಟೋಪದ್ಯಾಯ ಅವರು ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಹೋರಾಟಗಾರ ಜಿತಿಂದ್ರ ಮೋಹನ್ ಸೇನ್ ಗುಪ್ತ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ದಂಪತಿಗೆ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಜಿತಿಂದ್ರ ಮೋಹನ್ ಸೇನ್ ಗುಪ್ತ ಅವರು ವಿವಾಹವಾದ ಕೆಲವೇ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದ ಕಾರಣ ಅವರ ಮದುವೆಯು ಅಲ್ಪಕಾಲೀಕವಾಗಿತ್ತು.
ಈ ದುರಂತವು ಕಮಲದೇವಿ ಚಟ್ಟೋಪಾಧ್ಯಾಯರನ್ನು ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಹೋರಾಟದಿಂದ ಹಿಂದೆ ಸರಿಯುವಂತೆ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ಇವರು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸೇರಿದರು. ಇವರು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಪಕ್ಷ ದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ರಮುಖ ನಾಯಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾದರು. ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದ ನಂತರ ಕಮಲದೇವಿ ಚಟ್ಟೋಪಾಧ್ಯಾಯರು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದರು. ಇವರು ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಗೆ ಚುನಾಯಿತರಾದರು ಅಲ್ಲಿ ಇವರು ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ರಚಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು ಇವರು ಭಾರತದ ಗಮನಾರ್ಹ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ್ತಿ.
ಕಿತ್ತೂರು ರಾಣಿ ಚೆನ್ನಮ್ಮ (ಭಾರತದ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು)
ರಾಣಿ ಕಿತ್ತೂರು ಚೆನ್ನಮ್ಮ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಸಶಸ್ತ್ರ ದಂಗೆಯನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. ಇವರನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಯಕಿ ಎಂದು ಗೌರವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಇವರ ಕಥೆಯು ನಮ್ಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡುವ ಎಲ್ಲಾ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಸ್ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿದೆ.
1778ರಲ್ಲಿ ರಾಜ ಮನೆತನದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ರಾಣಿ ಕಿತ್ತೂರು ಚೆನ್ನಮ್ಮ ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಕಿತ್ತೂರಿನ ರಾಜ ಮಲ್ಲಸರ್ಜ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ಪತಿ ತೀರಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಕಿತ್ತೂರಿನ ಅಧಿಪತಿಯಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡು ವಿವೇಕ ಮತ್ತು ಕರುಣೆಯಿಂದ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸಿದರು.
1824ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಕಿತ್ತೂರನ್ನು ತಮ್ಮ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ರಾಣಿ ಕಿತ್ತೂರು ಚೆನ್ನಮ್ಮ ಇದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದಳು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಡೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ತನ್ನ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದಳು. ಇವಳು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸೋತಳಾದರೂ ಅವಳ ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ದೃಢತೆ ಇತರ ಭಾರತೀಯರನ್ನು ತಮ್ಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿತು.
ರಾಣಿ ಕಿತ್ತೂರು ಚೆನ್ನಮ್ಮನ ಪರಂಪರೆ ಇಂದಿಗೂ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಸ್ಪೂರ್ತಿದಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಇವಳು ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಧೈರ್ಯದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದ್ದಾಳೆ ಮತ್ತುಈಕೆಯ ಕಥೆಯು ನಮಗೆ ಎಷ್ಟೇ ಕಠಿಣವಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿಯೂ ನಮ್ಮ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಹೋರಾಡುವುದನ್ನು ನಾವು ಎಂದಿಗೂ ಬಿಡಬಾರದು ಎಂದು ನಮಗೆ ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ.
ಸಾವಿತ್ರಿಬಾಯಿ ಪುಲೆ
ಸಾವಿತ್ರಿಬಾಯಿ ಪುಲೆ ಇವರು ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು ಇವರು ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಕೆಳ ಜಾತಿಗಳ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿದರು. ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಕೆಲಸ ಮತ್ತು ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿರುದ್ಧದ ಹೋರಾಟಕ್ಕಾಗಿ ಇವರು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಸಾವಿತ್ರಿಬಾಯಿ ಪುಲೆ ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ವಿವಾಹವಾಗಿದ್ದರು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಕೆಳ ಜಾತಿಗಳು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಅಸಮಾನತೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಆಕೆಗೆ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲಿ ಅರಿವಾಯಿತು. ಇದು ಆಕೆ ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಕಿಯಾಗಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು.
ಸಾವಿತ್ರಿ ಬಾಯಿ ಪುಲೆ 1848ರಲ್ಲಿ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಪುಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಾಲಕಿಯರಿಗಾಗಿ ಮೊದಲ ಶಾಲೆಯನ್ನು
ತೆರೆದರು. ಇವರು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಕೆಳ ವರ್ಗದ ಮಕ್ಕಳ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. 1873 ರಲ್ಲಿ ಇವರು ಸತ್ಯಶೋಧಕ್ ಸಮಾಜವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು ಇದು ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ತಡೆದು ಹಾಕಲು ಕೆಲಸ ಮಾಡಿತು.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ತರುವಲ್ಲಿ ಸಾವಿತ್ರಿಬಾಯಿ ಪುಲೆ ಇವರ ಹೋರಾಟ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ. ಇವರು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಎಂದು ಸ್ಮರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ .
ಸುಚೇತಾ ಕೃಪಾಲಿನಿ
ಸುಚೇತಾ ಕೃಪಾಲಿನಿ ಅವರು ಸಮಾಜವಾದಿ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕಟ್ಟಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತಾವಾದಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಕ್ವಿಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದ ಜೈಪ್ರಕಾಶ್ ನಾರಾಯಣ ಅವರ ನಿಕಟವರ್ತಿ. ಈ ಸೇಂಟ್ ಸ್ಟೀಫನ್ ಅವರ ವಿಧ್ಯಾವಂತ ರಾಜಕಾರಣಿ ಆಗಸ್ಟ್ 15, 1947ರಂದು ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ವಂದೇ ಮಾತರಂ ಹಾಡಿದರು. ಇವರು 1958 ರಿಂದ 1960ರ ವರೆಗೆ ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಮತ್ತು 1963ರಿಂದ 1967 ರವರೆಗೆ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಆಗಿದ್ದರು.
ಅನ್ನಿಬೆಸೆಂಟ್
ಅನ್ನಿಬೆಸೆಂಟ್ ಅವರು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1, 1847ರಂದು ಐರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ನಲ್ಲಿರುವ ಅನ್ನಿವುಡ್ ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಇವರು ಹೆಸರಾಂತ ರಾಜಕೀಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು, ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಮತ್ತು ಚರ್ಚ್ ವಿರೋಧಿ ಚಳವಳಿ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ಪರ ಹೋರಾಟಗಾರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು.
ಅನ್ನಿಬೆಸೆಂಟ್ 1870ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸೆಕ್ಯುಲರ್ ಸೊಸೈಟಿ ಯ ಸದಸ್ಯರಾದರು, ಮತ್ತು ಫ್ಯಾಬಿಯನ್ ಸೊಸೈಟಿಯು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಕ್ಯಾತೋಲಿಕ್ ಚರ್ಚನ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯಿಂದ ಚಿಂತನೆ ಮತ್ತು ವಿಮೋಚನೆಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿತು. ಸಮಾಜವಾದಿ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಂತ್ವಾನವೂ ಅವರನ್ನು 1889ರಲ್ಲಿ ತಿಯಾಸಫಿಕಲ್ ಸೊಸೈಟಿಗೆ ಸೇರಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. ತಿಯಾಸಫಿಕಲ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಆದರ್ಶಗಳನ್ನು ಸುವಾರ್ತೆ ಸಾರುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಅವರು 1893ರಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದರು. ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದ ನಂತರ ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ವಿರುದ್ಧ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದರು.ಕ್ರಮೇಣ ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ, ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡರು.
1916ರಲ್ಲಿ ಇವರು ಬಾಲಗಂಗಾಧರ ತಿಲಕ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಹೋಮ್ ರೂಲ್ ಲೀಗ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಡೊಮಿನಿಯನ್ ಸಾಧಿಸುವ ಗುರಿಯೊಂದಿಗೆ ಈ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ನಡೆಸಿದರು.ಇವರು 1917ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಇವರು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 20, 1933ರಂದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ಇವರ ಜೀವನದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಇವರು ಧೈರ್ಯಶಾಲಿ ಮತ್ತು ಬಲವಾದ ಮಹಿಳೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಹೊಂದಿದ್ದರು.
ಕಮಲಾ ನೆಹರು
1916ರಲ್ಲಿ ಜವಾಹರ್ಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರನ್ನು ಕಮಲಾ ನೆಹರು ವಿವಾಹವಾದರು. ನಂತರ ಅವರು ವಿವಿಧ ಚಳುವಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಅಸಹಕಾರ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದರು. ಯುನೈಟೆಡ್ ಪ್ರಾವಿನ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ (ಈಗ ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶ) ತೆರಿಗೆ ರಹಿತ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುವಲ್ಲಿ ಅವರು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದರು.
ಉಷಾ ಮೆಹ್ತಾ
ಉಷಾ ಮೆಹ್ತಾ ಅವರು ಮಾರ್ಚ್ 25. 1920 ರಂದು ಗುಜರಾತ್ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಸಾರಸ್ ಎಂಬ ಚಿಕ್ಕ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧದ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದವರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರೆಂದು ಇವರನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಇವರು ತಮ್ಮ ಎಂಟನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಸೈಮನ್ ಆಯೋಗದ ವಿರುದ್ಧದ ಮೊದಲ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಸೀಕ್ರೆಟ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ರೇಡಿಯೋವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಇವರನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವರು ಕ್ವಿಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲೂ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. ಈಕೆಗೆ ಭಾರತದ ಎರಡನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪದ್ಮ ವಿಭೂಷಣವನ್ನು ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಲಾಯಿತು.
ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಸಹಗಲ್
ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಸೆಹಗಲ್ ಅವರು 24 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1914ರಂದು ಜನಿಸಿದರು. ಇವರು ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸೇನೆಯ ಅಧಿಕಾರಿ ಮತ್ತು ಆಜಾದ್ ಹಿಂದ್ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವರಾಗಿದ್ದರು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಎಂದು ಇವರನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವರು ವೈದ್ಯಕೀಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು. ಇವರು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ನಿರಾಶ್ರಿತರಿಗೆ ಕಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ಪರಿಹಾರ ಶಿಬಿರಗಳು ಮತ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಹಾಯದ ಸಂಘಟಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಇವರು ಭಾರತದ ಪ್ರಜಾ ಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಮಹಿಳಾ ಸಂಘದ ಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು.
ಮತ್ತಷ್ಟು ಓದಿ
ಕರ್ನಾಟಕದ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಹೋರಾಟಗಾರರು.
ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಹೋರಾಟಗಾರರು.
ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಗಾಂಧೀಜಿಯವರ ಪಾತ್ರ.
ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು.
FAQ
ಪ್ರಶ್ನೆ 1: ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡ ಮಹಿಳೆಯರು ಯಾರು?
ಉತ್ತರ: ರಾಜವಂಶಸ್ಥರು, ಶ್ರೀಮಂತರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯರು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಮಹಿಳೆಯರು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು.
ಪ್ರಶ್ನೆ 2: ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಯಾವ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿದರು?
ಉತ್ತರ: ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು, ಚಳುವಳಿಗಳು ಮತ್ತು ಅಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಪ್ರತಿರೋಧ ಚಳುವಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮಹಿಳೆಯರು ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿದರು.
ಪ್ರಶ್ನೆ 3:ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿಗೆ ಮಹಿಳೆಯರು ಹೇಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದರು?
ಉತ್ತರ: ವಾಸಹತ್ತುಶಾಹಿ ವಿರೋಧಿ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳನ್ನು ಸಂಘಟಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಬಹಿಷ್ಕರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ನಾಗರೀಕ ಅಸಹಕಾರ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮಹಿಳೆಯರು ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದರು.
ಪ್ರಶ್ನೆ 4: ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಯಾರು?
ಉತ್ತರ: ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರಲ್ಲಿ ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿ, ಸರೋಜಿನಿ ನಾಯ್ಡು ಅರುಣಾ ಅಸಫ್ ಅಲಿ, ಮುಂತಾದವರು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ.
ಪ್ರಶ್ನೆ 5: ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ದ ಬಂಡಾಯವೆದ್ದ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ರಾಣಿ ಯಾರು?
ಉತ್ತರ : ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಮೊದಲು ಬಂಡಾಯ ವೆದ್ದ ಭಾರತೀಯ ರಾಣಿ, ರಾಣಿ ವೇಲು ನಾಚಿಯರ್.
ಪ್ರಶ್ನೆ 6: ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ್ತಿ ಯಾರು?
ಉತ್ತರ: ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ್ತಿ, ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿಬಾಯಿ.